SlideShare a Scribd company logo
1 of 13
Download to read offline
1
HEN TRẺ EMHEN TRẺ EMHEN TRẺ EMHEN TRẺ EM
BS. TRẦN ANH TUẤNBS. TRẦN ANH TUẤN
KHOA HÔ HẤPKHOA HÔ HẤP
BỆNH VIỆN NHI ĐỒNGBỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 11
NỘI DUNG
• 1. Đại cương
• 2. Chẩn đoán, đánh giá hen, g
• 3. Nguyên tắc quản lý hen
• 4. Kết luận
MỤC TIÊU
• 1. Nêu được định nghĩa hen
• 2. Nêu được các bước chẩn đoán, đánh giá
henhen
• 3. Trình bày được cách chẩn đoán hen, các
chẩn đoán phân biệt, đánh giá mức độ nặng
cơn hen, đánh giá mức độ kiểm soát hen
• 4. Nêu được mục tiêu, chu trình quản lý hen
I ĐẠI CƯƠNGI ĐẠI CƯƠNGI. ĐẠI CƯƠNGI. ĐẠI CƯƠNG
1. TAÀM QUAN TROÏNG1. TAÀM QUAN TROÏNG
ª 300 trieäu BN hen treân toaøn caàu
ª Taàn suaát hen gia taêng treân toaøn theá giôùi :
taêng 50 % moãi thaäp kyûtang 50 % moi thaäp ky
ª Chi phí ÑT hen > HIV/AIDS + lao
ª Yeáu toá chính laøm taêng tyû leä maéc vaø töû
vong: chaån ñoaùn vaø ñieàu trò khoâng ñaày ñuû
Hen trẻ em
• Hen: bệnh lý mãn tính thuờng gặp nhất
ở trẻ em.
• TCYTTG: tần suất hen trẻ em:10%TCYTTG: tần suất hen trẻ em:10%
• Nhiều nghiên cứu cho thấy 50-80% trẻ
đã có các triệu chứng hen truớc 5 tuổi.
2
Tần suất hen trẻ em
TCYTTG: khoảng 10-12% trẻ mắc bệnh hen.
Thay dổi tùy theo quốc gia:
• Hoa Kỳ:
12 7% t ẻ < 18 t ổi (9 t iệ ) từ d hẩ12,7% trẻ < 18 tuổi (9 triệu) từng duợc chẩn
doán hen
70% trong số đó dang mắc hen (6,5 triệu).
• Tần suất hen ở các nuớc nói tiếng Anh:
Anh – 9,1%, Úc – 10%, Canada – 13%.
Tỷ lệ trẻ
khám cấp cứu/nhập viện vì hen
• Tỷ lệ trẻ khám cấp cứu/nhập viện vì hen
cao nhất ở trẻ 1- 4 tuổi.
Hoa Kỳ: tỷ lệ nhập viện vì hen theo lứaHoa Kỳ: tỷ lệ nhập viện vì hen theo lứa
tuổi:
Trẻ 1-4 tuổi:1/200
Trẻ 5-14 tuổi: 1/500
15-24 tuổi: 1/1000
Việt Nam
• Chưa có số liệu chính thức về tần suất hen trẻ em
• Nghiên cứu ISSAC/TPHCM (2003): tần suất khò
khè ở trẻ em: 29,1%, trong đó 9,9% trẻ 6-7 tuổi và
12,6% trẻ 13-14 tuổi đuợc BS chẩn đoán hen.
• Nghiên cứu ISSAC/Hà Nội (2003): 24 9% trẻ từngNghiên cứu ISSAC/Hà Nội (2003): 24,9% trẻ từng
khò khè, 14,9% khò khè trong 12 tháng qua, 13,9%
đuợc BS chẩn đoán là hen.
• Nguyễn Việt Cồ (2001): 8,7% trẻ duới 5 tuổi duợc
chẩn doán hen ở Sóc Sơn (Hà Nội) và Quảng
Xương (Thanh Hóa).
Các kiểu hình hen trẻ em
Nghiên cứu doàn hệ từ lúc sinh ở trẻ em
Tucson, Arizona – Hoa Kỳ: nhiều kiểu hình
khò khè/hen ở trẻ em:
• Khò khè khởi phát sớm thoáng qua: bắt đầu
và kết thúc truớc 3 tuổi (20%)( )
• Khò khè khởi phát sớm, dai dẵng: bắt đầu
truớc 3 tuổi, liên tục đến sau 6 tuổi (14%)
• Khò khè khởi phát muộn/hen: bắt đầu sau 3
tuổi, kéo dài suốt thời trẻ và đến tuổi truởng
thành (15%)
• Không khò khè (51%)
HAÄU QUAÛ CUÛA HEN
Theå chaát:
• Giôùi haïn hoaït ñoäng theå löïc
• Leân côn hen …. Suy hoâ haáp ……. Töû vong
• Bieán chöùng: vieâm phoåi, xeïp phoåi , ….
Chaäm phaùt trieån Bieán dang loàng ngöcChaäm phat trien – Bien daïng long ngöïc –
Suy dinh döôõng
• Suy hoâ haáp maõn tính – Suy tim maõn
Tinh thaàn:
• Nghæ hoïc – nghæ laøm
• Maëc caûm – AÛnh höôûng phaùt trieån tinh thaàn
3
Tử vong do hen ở trẻ em
• Ước tính: 25.000 trẻ tử vong do hen/năm.
ểCó thể tránh được.
TÖÛ VONG ÔÛ TREÛ BÒ HEN:
TREÛ HEN NHEÏ CUÕNG COÙ NGUY CÔ
% BN TÖÛ VONG
NAËNG TRUNG BÌNH NHEÏ
ÑOÄ NAËNG BEÄNH HEN
2. CHIEÁN LÖÔÏC TOAØN CAÀU VEÀ HEN
GLOBAL INITIATIVE FOR ASTHMA ( GINA )
2. CHIEÁN LÖÔÏC TOAØN CAÀU VEÀ HEN
GLOBAL INITIATIVE FOR ASTHMA ( GINA )
MỤC TIÊU
CHIẾN LƯỢC TOÀN CẦU VỀ HEN - 2009
1. Đạt được & duy trì kiểm soát các triệu chứng
2. Duy trì mức độ hoạt động bình thường, bao
gồm cả gắng sức
3 D ì hứ ă hổi ầ ới bì h h ờ3. Duy trì chức năng phổi gần với bình thường
nếu có thể
4. Phòng ngừa cơn hen kịch phát
5. Tránh tác dụng phụ của thuốc
6. Phòng ngừa tử vong do hen
33. CƠ CHẾ. CƠ CHẾ -- ĐỊNH NGHĨA HENĐỊNH NGHĨA HEN
YeáuYeáu toátoá nguynguy côcô
((ñöañöa ñeánñeán hen)hen)
VIEÂM MAÕN TÍNHVIEÂM MAÕN TÍNHVIEÂM MAÕN TÍNHVIEÂM MAÕN TÍNH
PÖ quaù möùcPÖ quaù möùc
ñöôøng daãn khíñöôøng daãn khí
PÖ quaù möùcPÖ quaù möùc
ñöôøng daãn khíñöôøng daãn khí
Taéc ngheõn ñöôøng thôûTaéc ngheõn ñöôøng thôûTaéc ngheõn ñöôøng thôûTaéc ngheõn ñöôøng thôû
Yeáu toáYeáu toá
kích phaùtkích phaùt
(côn suyeãn)(côn suyeãn)
Yeáu toáYeáu toá
kích phaùtkích phaùt
(côn suyeãn)(côn suyeãn)
TCTC
Laâm saøngLaâm saøng
TCTC
Laâm saøngLaâm saøng
ĐỊNH NGHĨA HEN –GINA 2014
• Hen là bệnh lý phức tạp, thuờng được
đặc trưng bởi hiện tượng viêm đuờng
thở mãn tính.
• Bệnh lý này được xác định bởi bệnh sử
có các triệu chứng hô hấp (khò khè, thở
ngắn, nặng ngực và ho) thay đổi theo
thời gian và cuờng độ, cùng với giới
hạn luồng khí thay đổi.
4
II. CHẨN ĐOÁN,II. CHẨN ĐOÁN,,
ĐÁNH GIÁ HEN
,
ĐÁNH GIÁ HEN
CHẨN ÐOÁN & ÐÁNH GIÁ
HEN TRẺ EM
• Chẩn đoán xác định hen và chẩn đoán
phân biệt.
• Ðánh giá độ nặng cơn hen (nếu đangÐánh giá độ nặng cơn hen (nếu đang
có cơn)
• Ðánh giá mức độ nặng và tính dai dẳng
của hen
• Ðánh giá mức kiểm soát hen và nguy
cơ tương lai
11. CHAÅN ÑOAÙN HEN. CHAÅN ÑOAÙN HEN11. CHAÅN ÑOAÙN HEN. CHAÅN ÑOAÙN HEN
Beänh söû
Khaùm laâm saøng
Beänh söû
Khaùm laâm saøngg
Ño chöùc naêng hoâ haáp
Ñaùnh giaù tình traïng dò öùng ñeå
xaùc ñònh yeáu toá nguy cô
g
Ño chöùc naêng hoâ haáp
Ñaùnh giaù tình traïng dò öùng ñeå
xaùc ñònh yeáu toá nguy cô
CHAÅN ÑOAÙNCHAÅN ÑOAÙN
• 1. Nghi ngôø hen
• Tieàn söû:
• - Ho : taùi ñi taùi laïi nhieàu laàn ( ban ñeâm )
• - Khoø kheø, côn khoù thôû, naëng ngöïc taùi phaùt
xuaát hieän/ naëng hôn khi tieáp xuùc yeáu toá kích phaùtä ë g p y p
•
• 2. Chaån ñoaùn hen
• - Deã daøng nhaát laø khi treû ñang coù côn hen:
• Ho - Khoø kheø - Khoù thôû
• - Ngoaøi côn: ño chöùc naêng hoâ haáp,Haïn cheá: treû < 6t
• - XN khaùc (CTM, XQ, khí maùu): thöôøng khoâng caàn thieát
Chẩn đoán hen trẻ em
Thuờng khó có chẩn đoán chắc chắn hen ở trẻ
em duới 5 tuổi do:
Các TC hô hấp xảy ra từng đợt (khò khè, ho)
thường gặp ở trẻ không mắc bệnh hen, đặc biệt
ở trẻ < 2 tuổiở trẻ < 2 tuổi.
Thường không thể đánh giá giới hạn luồng khí ở
nhóm tuổi này.
Chẩn đoán hen trẻ em cần tiếp cận tùy mỗi bệnh
nhi, dựa trên triệu chứng LS kết hợp với đánh giá
cẩn thận TS gia đình & dấu chứng LS.
Chẩn đoán lâm sàng
Dựa vào: (Chứng cớ D)
• Khò khè hay ho xuất hiện khi gắng sức,
cuời lớn hay khóc mà không có NKHH.
• Tiền sử bệnh dị ứng khác (chàm, viêm
mũi dị ứng) hay hen ở nguời thân mức độ
liên hệ thứ nhất (cha mẹ, anh chị em
ruột).
• LS cải thiện sau 2-3 tháng điều trị phòng
ngừa hen, và xấu đi khi ngưng thuốc
5
CHẨN ĐOÁN HEN TRẺ EM
• Bệnh sử: TC hô hấp tái phát, TS dị ứng cá
nhân / gia đình.
• Khám LS: nghe khò khè, dấu hiệu dị ứng
khác.
• Đánh giá CN hô hấp
ANTRỌNG
Đánh giá CN hô hấp
• Đánh giá cơ địa dị ứng
• Loại trừ các chẩn đoán khác
• Điều trị thử
• Đánh giá tình trạng viêm đường thở
• Đánh giá tình trạng tăng phản ứng PQ.
THỨTỰQUA
International Consensus on Pediatric Asthma (ICON) - 2012
Các triệu chứng gợi ý hen ở trẻ em
Khò khè
• Triệu chứng thuờng gặp nhất ở trẻ duới
5 tuổi.
• Ðiều quan trọng là phải duợc bác si xácÐiều quan trọng là phải duợc bác si xác
nhận do cha mẹ trẻ có thể nhầm khò
khè với bất kỳ tiếng thở bất thuờng nào
khác.
Xét nghiêm cận lâm sàng
Ðánh giá chức năng phổi:
• Quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi
dù chức năng phổi bình thuờng không loại đuợc
hen, đặc biệt khi hen nhẹ, gián đoạn.
• Trẻ < 5 tuổi: thường không thể đo hô hấp ký hay• Trẻ < 5 tuổi: thường không thể đo hô hấp ký hay
lưu lượng đỉnh.
• Các biện pháp thăm dò chức năng phổi ít cần hợp
tác của trẻ (dao dộ ng xung ký hay đo kháng lự c
duờng thở chuyên biệt) góp phần đánh giá giới
hạn luồng khí.
Chưa có rộng rãi ngoài các trung tâm chuyên sâu.
Nghieäm phaùp daõn pheá quaûn
• Phun khí dung Salbutamol
0,15 mg/kg/ laàn (toái thieåu: 2,5 mg / laàn)
L ë l i 2 l à ù h h 20 h ùtLaëp laïi 2 laàn caùch nhau 20 phuùt
Ñaùnh giaù ñaùp öùng sau 1 giôø .
Ñaùp öùng vôùi test daõn pheá quaûn
Toång traïng caûi thieän
Sinh hieäu caûi thieän
Giaûm söû dung cô hoâ haáp phuGiam sö duïng cô ho hap phuï
Caûi thieän aâm pheá baøo, giaûm khoø kheø
Caûi thieän SpO2 ( hay SaO2 ) vaø / hoaëc khí
maùu ñoäng maïch
AARC Clinical Practice Guideline.
Assessing response to bronchodilator therapy at point care
Respir. Care 1995;40(12):1300-1307
6
Thể tích
Đường biểu diễn hô hấp ký điển hình
FEV1
BT
HEN
(sau GPQ)
HEN
(trước GPQ)
Lưu lượng
BT
HEN
(sau GPQ)
TEST
GIÃN PHẾ QUẢN
© Global Initiative for Asthma
Thời gian (sec)
1 2 3 4 5 Thể tích
(sau GPQ)
HEN
(trước GPQ)
GINA 2014
DƯƠNG TÍNH:
TĂNG ≥ 12% & 200ml
Đánh giá chức năng phổi
• Quan trọng cả trong chẩn đoán & theo dõi.
• CN phổi bình thường không loại được
hen, đặc biệt trong trường hợp hen gián
đoạn hay nhẹ.
International Consensus on Pediatric Asthma (ICON) - 2012
KHUYẾN CÁO
Mọi BN hen cần được đo hô hấp ký:
Khi xác định chẩn đoán
Khi theo dõi điều trị:Khi theo dõi điều trị:
- Khi bắt đầu điều trị phòng ngừa
- Khi tăng hay giảm liều
- Khi ngưng thuốc phòng ngừa
Một năm ít nhất 1 – 2 lần
Thăm dò chức năng phổi ở trẻ em
• Trẻ 4-5 tuổi có thể tập sử dụng Lưu
lượng đỉnh kế dù phải giám sát để bảo
đảm KQ tin cậy.
• HHK: 50% - 92% trẻ 3-6 tuổi có thể thổi
được ít nhất 2 đường cong chấp nhận
được với giới hạn sai số 10%.
Cave AJ, Atkinson LL. J Am Board Fam Med 2014;27:538 –548.
Ðánh giá tình trạng viêm đuờng thở
• Xác dịnh dấu ấn sinh học của tình trạng
viêm duờng thở (FENO) có ích trong
thực hành lâm sàng: đánh giá ban đầu,
quyết định điều trị.q y
FENO tăng trên 4 tuần ở trẻ nhỏ ho,
khò khè tái phát có thể giúp tiên doán
hen ở tuổi học đuờng.
FENO hiện chưa thể thực hiện rộng rãi
ở Việt Nam.
Xét nghiệm dị ứng học
• Các xét nghiệm lẩy da hay định lượng
IgE đặc hiệu được sử dụng để đánh giá
tình trạng mẩn cảm hóa với dị nguyên.ạ g ị g y
Xét nghiệm lẩy da ít tin cậy trong xác
định cơ địa dị ứng ở trẻ nhỏ.
Không có cơ địa dị ứng cũng không loại
trừ được hen.
7
Xquang ngực
• Không giúp xác định hen
• Nếu có nghi ngờ chẩn đoán có thể giúp loại
trừ các bất thuờng giải phẩu của đường hô
hấp (khí phế thủng thùy bẩm sinh, vòng nhẫnp ( p g y g
mạch máu,…), nhiễm trùng mãn tính khác
(lao), dị vật đường thở, các chẩn doán khác.
• Các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác
(CT ngực) có thể chỉ định để chẩn đoán phân
biệt tùy điều kiện và hoàn cảnh cụ thể.
Chẩn đoán phân biệt
• Đặc biệt quan trọng ở trẻ dưới 5 tuổi.ặ ệ q ọ g
Các yếu tố gợi ý chẩn đoán khác
• Chậm tăng truởng.
• TC hô hấp khởi phát trong TK sơ sinh hoặc
khởi phát rất sớm (đặc biệt nếu kết hợp với
chậm tăng truởng).
• Nôn kết hợp với các TC hô hấp.
• Khò khè liên tục.
• Không đáp ứng với điều trị phòng ngừa hen.
• Các TC không kết hợp với yếu tố khởi phát
điển hình, như VHHT do virus.
• Có tổn thương khu trú tại phổi
hay có TC tim mạch hoặc ngón tay dùi trống.
• Thiếu oxy máu ngoài bệnh cảnh nhiễm virus.
Các chẩn đoán phân biệt
thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi
• NKHH do virus tái
phát
• Trào ngược dạ
• Bệnh tim bẩm sinh
• Vòng nhẫn mạch máu
L ả hế ả• Trào ngược dạ
dày – thực quản
• Dị vật đường thở
• Lao
• Loạn sản phế quản
phổi
• Suy giảm miễn dịch
• Bệnh xơ nang
• Rối loạn vận động
lông chuyển tiên phát
2. PHAÂN ÑOÄ CÔN HEN2. PHAÂN ÑOÄ CÔN HEN
Daáu hieäu Nheï Trung Bình Naëng Doaï ngöng thôû
Khoù thôû Ñi laïi Khi noùi Luùc nghæ
Khoâng Ngoài thôû Ngoài cuùi
Noùi Troïn Töøng cuïm Töøng töø
Nhòp thôû Bình thöôøng Nhanh Nhanh Côn ngöng thôû
Khoø kheø Thôû ra 2 thì Lôùn Maát
Co keùo Khoâng Coù Naëng
Maïch Bình thöôøng Nhanh Nhanh Chaäm
Tri giaùc Bình thöôøng Böùt röùt Löø ñöø Lô mô
Vaät vaõ Meâ
SaO2 >95% 91-95% <90%
PEF >80% 60-80% <60%
PaO2 Bình thöôøng >60mm Hg <60mm Hg
Pa CO2 <45 mm Hg <45 mm Hg >45 mm Hg
Tím taùi , Thôû khoâng ñeàu ,Ngöng thôû
Lô mô , hoân meâ
DOAÏ NGÖNG THÔÛ
Khoø kheø , Khoù thôû roõ , Ngoài thôû , Co keùo cô ÖÑC
Khoâng uoáng ñöôïc / buù keùm , Kích thích
SpO2 < 91%
CÔN NAËNG
Khoø kheø , Thôû nhanh , Co loõm ngöïc
SpO2 = 91-95%
CÔN TB
Khoø kheø , Khoâng khoù thôû
SpO2 > 95%
CÔN NHEÏ
8
3. ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ NẶNG 4. ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ KIỂM SOÁT
Trong vòng 4 tuần qua
Triệu chứng ban ngày
. Trẻ ≥ 6 tuổi : trên 2 lần / tuần
. Trẻ ≤ 5 tuổi: trên 1 lần / tuần (trên vài phút)
Thức giấc về đêm
• Trẻ ≥ 6 tuổi: Bất kỳ thức giấc về đêm do henTrẻ ≥ 6 tuổi: Bất kỳ thức giấc về đêm do hen
• Trẻ ≤ 5 tuổi: Bất kỳ thức giấc hay ho về đêm do hen
Sử dụng thuốc cắt cơn
• Trẻ ≥ 6 tuổi : trên 2 lần / tuần
• Trẻ ≤ 5 tuổi: trên 1 lần / tuần
Bất kỳ giới hạn hoạt động do hen
Ðánh giá mức độ kiểm soát hen
• Cần đánh giá mức độ kiểm soát hen
trong 4 tuần qua và nguy cơ hen kémtrong 4 tuần qua và nguy cơ hen kém
kiểm soát trong tương lai.
Đánh giá mức độ kiểm soát hen
ở trẻ ≥ 6 tuổi
© Global Initiative for AsthmaGINA 2014, Box 2-2B
Đánh giá mức độ kiểm soát hen
ở trẻ ≤ 5 tuổi
© Global Initiative for AsthmaGINA 2014, Box 6-4 (1/2)
Ðánh giá mức độ kiểm soát hen
Cần hỏi trong 4 tuần qua trẻ:
• Có triệu chứng ban ngày kéo dài trên vài
phút và trên 1 lần/tuần
• Có bất kỳ giới hạn hoạt động do hen• Có bất kỳ giới hạn hoạt động do hen
(chạy/chơi kém hơn trẻ khác, dễ mệt khi di
bộ/chơi)
• Cần sử dụng thuốc cắt cơn trên 1 lần/tuần.
• Bất kỳ thức giấc hay ho về đêm do hen
9
Mức độ kiểm soát
• Kiểm soát tốt: khi không có tiêu chuẩn
nào
• Kiểm soát một phần: khi có 1-2 tiêuKiểm soát một phần: khi có 1 2 tiêu
chuẩn trên
• Không kiểm soát: khi có 3-4 tiêu chuẩn
trên.
Đánh giá mức độ kiểm soát hen
• Triệu chứng ban ngày
• Triệu chứng ban đêm/thức giấc về đêm
• Giới hạn hoạt động
Nh ầ dù th ố ắt• Nhu cầu dùng thuốc cắt cơn
TỐT:
Tất cả đạt KS 1 PHẦN:
Có 1 không đạt KHÔNG KS:
Có 3 không đạt
Ðánh giá nguy cơ tương lai
hen kém kiểm soát
Nguy cơ có con hen kịch phát trong vài tháng tới:
• Các triệu chứ ng hen không duợc kiểm soát
• Có ít nhất một cơn hen nặng trong năm qua
• Bắt đầu vào mùa trẻ thuờng lên cơn hen• Bắt đầu vào mùa trẻ thuờng lên cơn hen
• Tiếp xúc với khói thuốc lá, ô nhiễm nội/ngoại thất,
dị nguyên trong nhà, đặc biệt kết hợp với nhiễm
virus.
• Trẻ hay gia dình có vấn đề tâm lý hay KT-XH
• Kém tuân thủ diều trị, hay kỹ thuật dùng dụng cụ
hít không dúng
Ðánh giá nguy co tuong lai
hen kém kiểm soát
Nguy cơ giới hạn luồng khí cố định:
• Hen nặng với vài lần nhập viện
• Tiền sử viêm tiểu phế quản
Nguy cơ có tác dụng phụ của thuốc:Nguy cơ có tác dụng phụ của thuốc:
• Toàn thân: dùng corticoid uống thuờng
xuyên, ICS liều cao
• Tại chổ: dùng ICS liều trung bình/cao, kỹ
thuật dùng dụng cụ hít không đúng, không
bảo vệ da hay mắt khi dùng ICS phun khí
dung hay buồng đệm với mặt nạ.
Phân loại hen
• Độ nặng và tính dai dẳng: thường chỉ
khuyến cáo cho đánh giá ban đầu.
• Mức độ kiểm soát: phân loại có tính động,
hướng dẫn ĐT.
International Consensus on Pediatric Asthma (ICON) - 2012
• Đánh giá mức độ nặng của hen khi
đánh giá ban đầu và đặc biệt ở BN
chưa được ĐT hen trước đó.
• Hầu hết HDĐT đề nghị sử dụng mức độ
nặng của hen như tiêu chuẩn để chọn
lựa mức điều trị ban đầu ở lần đánh giá
đầu tiên.
International Consensus on Pediatric Asthma (ICON) - 2012
10
HEN NHUÛ NHIHEN NHUÛ NHI
• Q/nieäm veà hen nhuû nhi: (cuoái 1970 - ñaàu1980)
• * Hen nhuû nhi: (Tabachnik E & Levison H - Infantile
bronchial asthma - J Allergy Clin Immunol 1981 ; 67 : 339-47 )bronchial asthma - J.Allergy Clin. Immunol. , 1981 ; 67 : 339-47 )
• khoø kheø keøm khoù thôû ít nhaát 3 laàn/ 2 naêm ñaàu
• khoâng keå - tuoåi khôûi phaùt
• - coù hay khoâng yeáu toá khôûi phaùt
• - tieàn söû dò öùng baûn thaân / gia ñình.
Hen ở trẻ nhủ nhi.
Hiện chưa có đồng thuận thống nhất về định nghĩa
và tiêu chuẩn chẩn đoán hen ở trẻ nhũ nhi.
• BTS (Anh ), NHBLI (Hoa Kỳ), GINA chưa có định
nghĩa về hen nhũ nhi.
• ERS (2008) khuyến cáo không dùng thuật ngữ “hen”ERS (2008) khuyến cáo không dùng thuật ngữ hen
ở trẻ nhũ nhi mà chỉ dùng thuật ngữ “khò khè”.
• Hội hô hấp và dị ứng nhi Pháp (SP2A) dùng định
nghĩa của Tabachnik E và Levison H.
• PRACTALL (2008): Xem xét chẩn đóan hen nhũ nhi
nếu có bằng chứng >3 đợt tắc nghẽn PQ có hồi
phục trong vòng 6 tháng trước.
III. NGUYÊN TẮC
Ả Ý
III. NGUYÊN TẮC
Ả ÝQUẢN LÝ HENQUẢN LÝ HEN
MỤC TIÊU QUẢN LÝ HEN
Mục tiêu Kiểm soát hen
Kiểm soát hiện tại
Đạt được Giảm thiểu
Nguy cơ tương lai
Triệu chứng Dùng thuốc
cắt cơn
Được xác định bởi
Không ổn định/
Xấu hơn
Cơn kịch
phát
Hoạt động Chức năng
phổi
Tác dụng
phụ
của thuốc
Suy giảm
chức năng
phổi
Được xác định bởi
Bateman et al. JACI 2010;125: 600-608
Mục tiêu của quản lý hen
• Kiểm soát tốt các triệu chứng hen và duy trì
mức độ hoạt động bình thuờng .
• Giảm thiểu nguy cơ tương lai: giảm nguy cơ
cơn hen, duy trì chức năng phổi bình thường
à hát t iể ủ hổi ầ ới bì h th ờvà phát triển của phổi gần với bình thường
nếu có thể, giảm thiểu tác dụng phụ của
thuốc.
Ðể đạt đuợc mục tiêu cần xây dựng mối
quan hệ tốt giữa cha mẹ / nguời chăm sóc trẻ
& nhân viên y tế.
11
Chu trình quản lý hen
• Ðánh giá: chẩn doán, mức độ kiểm soát các
triệu chứng, các yếu tố nguy cơ, kỹ thuật
dùng dụng cụ hít, tuân thủ điều trị, sở thích
của cha mẹ.
• Ðiều chỉnh điều trị: thuốc, các biện pháp
không dùng thuốc, điều trị các yếu tố nguy
cơ
• Ðánh giá dáp ứng: hiệu quả, tác dụng phụ
của thuốc.
Chu trình quản lý hen
Chu trình này cần kết hợp với:
• GDSK đối với cha mẹ/nguời chăm sóc
và trẻ.
• Huấn luyện kỹ năng sử dụng hiệu quảyệ ỹ g ụ g ệ q
các dụng cụ hít, khuyến khích tuân thủ
điều trị.
• Theo dõi các TC hen của trẻ bởi cha
mẹ/người chăm sóc.
• Thiết lập bảng kế hoạch xử trí hen.
ĐIỀU TRỊ DỰ PHÒNG
• 1 / Tránh yếu tố kích pháty p
• 2 / Điều trị dự phòng bằng thuốc
Nguyên tắc điều trị
A-B
A-B-CA-B
B
NHẬN BIẾT & GIẢM TIẾP XÚC
VỚI YẾU TỐ NGUY CƠ
• Chuù yù taàm quan troïng cuûa
yeáu toá kích phaùt theo tuoåi
12
Đánh giá mức độ kiểm soát hen
ở trẻ ≥ 6 tuổi
© Global Initiative for AsthmaGINA 2014, Box 2-2B
Xử trí theo bậc
điều trị bằng thuốc (trẻ ≥ 6 tuổi)
© Global Initiative for Asthma
*For children 6-11 years, theophylline is not recommended, and preferred Step 3 is medium
dose ICS
**For patients prescribed BDP/formoterol or BUD/formoterol maintenance and reliever therapy
GINA 2014, Box 3-5, Step 1
LIEÀU ICS HAØNG NGAØY ÔÛ TREÛ ≥ 6 TUỔI
LIEÀU THAÁP
(μg)
LIEÀU TB
(μg)
LIEÀU CAO
(μg)
BECLO-
METHASONE
CFC
200-500 >500-1000 > 1000
BUDESONIDE 100-200 >200-400 > 400100 200 >200 400 > 400
BUDESONIDE
KD
250-500 >500-1000 >1000
FLUTICASONE 100-200 >200-500 > 500
Đánh giá mức độ kiểm soát hen
ở trẻ ≤ 5 tuổi
© Global Initiative for AsthmaGINA 2014, Box 6-4 (1/2)
Xử trí theo bậc
điều trị bằng thuốc (trẻ ≤5 tuổi)
© Global Initiative for Asthma© Global Initiative for AsthmaGINA 2014, Box 6-5
ICS LIỀU THẤP ÔÛ TREÛ ≤ 5 TUỔI
LIEÀU THAÁP
(μg)
BECLO-METHASONE
CFC
100
BUDESONIDE
MDI+spacer
200
BUDESONIDE
KD
500
FLUTICASONE 100
13
CHỈ ĐỊNH PHÒNG NGỪA HEN
CỤ THỂ
Hen không kiểm soát /
kiểm soát một phầnộ p
Cơn hen nặng / nguy kịch
Sau khi đi cấp cứu vì cơn hen
≥ 3 cơn hen / năm
“Hen theo mùa”
• Thuốc DPQ: cột trụ của ĐT cắt cơn
(Chứng cớ A)
• Phối hợp với ipratropium bromide có thể mang
lại cải thiện TCLS thêm (Chứng cớ A–B).
CHÌA KHÓA CỦA ĐIỀU TRỊ CẮT CƠN
ạ ệ ( g )
• Cung cấp oxygen là quan trọng để điều chỉnh
tình trạng thiếu oxy máu (Chứng cớ A)
• Corticoid đường toàn thân, nhất là uống, hiệu
quả nhất khi được bắt đầu sử dụng sớm trong
cơn hen cấp (Chứng cớ A).
International Consensus on Pediatric Asthma (ICON) - 2012
Hen trẻ em: vấn đề y tế – kinh tế – xã
hội quan trọng
IV. KẾT LUẬN
hội quan trọng.
Cần chiến lược thích hợp để cải thiện
quản lý hen ở trẻ em.

More Related Content

What's hot

KHÁNG SINH ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔI
KHÁNG SINH ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔIKHÁNG SINH ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔI
KHÁNG SINH ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔI
SoM
 
ĐIỀU TRỊ KIỂM SOÁT HEN
ĐIỀU TRỊ KIỂM SOÁT HENĐIỀU TRỊ KIỂM SOÁT HEN
ĐIỀU TRỊ KIỂM SOÁT HEN
SoM
 
Nhiễm Bệnh uốn ván
Nhiễm Bệnh uốn vánNhiễm Bệnh uốn ván
Nhiễm Bệnh uốn ván
Toba Ydakhoa
 
ĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP Ở TRẺ EM
ĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP Ở TRẺ EMĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP Ở TRẺ EM
ĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP Ở TRẺ EM
SoM
 
ĐIỀU TRỊ VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
ĐIỀU TRỊ VIÊM TIỂU PHẾ QUẢNĐIỀU TRỊ VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
ĐIỀU TRỊ VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
SoM
 

What's hot (20)

HEN TRẺ EM
HEN TRẺ EMHEN TRẺ EM
HEN TRẺ EM
 
Giải đáp về bệnh Hen
Giải đáp về bệnh HenGiải đáp về bệnh Hen
Giải đáp về bệnh Hen
 
KHÁNG SINH ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔI
KHÁNG SINH ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔIKHÁNG SINH ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔI
KHÁNG SINH ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔI
 
Prolonged diarrhea in children y6
Prolonged diarrhea in children y6Prolonged diarrhea in children y6
Prolonged diarrhea in children y6
 
KHÓ KHĂN VÀ GIẢI PHÁP TRONG CHẨN ĐOÁN HEN
KHÓ KHĂN VÀ GIẢI PHÁP TRONG CHẨN ĐOÁN HENKHÓ KHĂN VÀ GIẢI PHÁP TRONG CHẨN ĐOÁN HEN
KHÓ KHĂN VÀ GIẢI PHÁP TRONG CHẨN ĐOÁN HEN
 
HEN PHẾ QUẢN
HEN PHẾ QUẢNHEN PHẾ QUẢN
HEN PHẾ QUẢN
 
ĐIỀU TRỊ KIỂM SOÁT HEN
ĐIỀU TRỊ KIỂM SOÁT HENĐIỀU TRỊ KIỂM SOÁT HEN
ĐIỀU TRỊ KIỂM SOÁT HEN
 
VIÊM PHỔI THÙY Ở TRẺ EM VÀ TÁC NHÂN VI KHUẨN GÂY BỆNH
VIÊM PHỔI THÙY Ở TRẺ EM VÀ TÁC NHÂN VI KHUẨN GÂY BỆNHVIÊM PHỔI THÙY Ở TRẺ EM VÀ TÁC NHÂN VI KHUẨN GÂY BỆNH
VIÊM PHỔI THÙY Ở TRẺ EM VÀ TÁC NHÂN VI KHUẨN GÂY BỆNH
 
HEN KHÓ TRỊ
HEN KHÓ TRỊHEN KHÓ TRỊ
HEN KHÓ TRỊ
 
Nhiễm Bệnh uốn ván
Nhiễm Bệnh uốn vánNhiễm Bệnh uốn ván
Nhiễm Bệnh uốn ván
 
Phác đồ hướng dẫn điều trị viêm phổi cộng đồng trong kỷ nguyên kháng thuốc
Phác đồ hướng dẫn điều trị viêm phổi cộng đồng trong kỷ nguyên kháng thuốcPhác đồ hướng dẫn điều trị viêm phổi cộng đồng trong kỷ nguyên kháng thuốc
Phác đồ hướng dẫn điều trị viêm phổi cộng đồng trong kỷ nguyên kháng thuốc
 
ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT U LYMPHO NGUYÊ...
ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT U LYMPHO NGUYÊ...ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT U LYMPHO NGUYÊ...
ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT U LYMPHO NGUYÊ...
 
ĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP Ở TRẺ EM
ĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP Ở TRẺ EMĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP Ở TRẺ EM
ĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP Ở TRẺ EM
 
VIÊM PHỔI MẮC PHẢI CỘNG ĐỒNG
VIÊM PHỔI MẮC PHẢI CỘNG ĐỒNGVIÊM PHỔI MẮC PHẢI CỘNG ĐỒNG
VIÊM PHỔI MẮC PHẢI CỘNG ĐỒNG
 
ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CỦA HEN PHẾ QUẢN CÓ VIÊM MŨI DỊ ỨNG TẠI TRUNG...
ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CỦA HEN PHẾ QUẢN CÓ VIÊM MŨI DỊ ỨNG TẠI TRUNG...ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CỦA HEN PHẾ QUẢN CÓ VIÊM MŨI DỊ ỨNG TẠI TRUNG...
ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CỦA HEN PHẾ QUẢN CÓ VIÊM MŨI DỊ ỨNG TẠI TRUNG...
 
ĐIỀU TRỊ VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
ĐIỀU TRỊ VIÊM TIỂU PHẾ QUẢNĐIỀU TRỊ VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
ĐIỀU TRỊ VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
 
VIÊM PHỔI
VIÊM PHỔIVIÊM PHỔI
VIÊM PHỔI
 
Phác đồ điều trị nhi khoa 2013
Phác đồ điều trị nhi khoa 2013Phác đồ điều trị nhi khoa 2013
Phác đồ điều trị nhi khoa 2013
 
Viêm Phổi Trẻ Em - PGS.TS. Phan Hữu Nguyệt Diễm
Viêm Phổi Trẻ Em - PGS.TS. Phan Hữu Nguyệt DiễmViêm Phổi Trẻ Em - PGS.TS. Phan Hữu Nguyệt Diễm
Viêm Phổi Trẻ Em - PGS.TS. Phan Hữu Nguyệt Diễm
 
ĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP
ĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤPĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP
ĐIỀU TRỊ CƠN HEN CẤP
 

Similar to HEN TRẺ EM

Cắt cơn Hen 2021 - Bs Tuấn.pptx
Cắt cơn Hen 2021 - Bs Tuấn.pptxCắt cơn Hen 2021 - Bs Tuấn.pptx
Cắt cơn Hen 2021 - Bs Tuấn.pptx
HoangAiLeMD
 
Hen-trẻ-em-Y6.ppt rất hay nha cá bạn bác sĩ
Hen-trẻ-em-Y6.ppt rất hay nha cá bạn bác sĩHen-trẻ-em-Y6.ppt rất hay nha cá bạn bác sĩ
Hen-trẻ-em-Y6.ppt rất hay nha cá bạn bác sĩ
HongBiThi1
 
VIÊM THANH KHÍ PHẾ QUẢN
VIÊM THANH KHÍ PHẾ QUẢNVIÊM THANH KHÍ PHẾ QUẢN
VIÊM THANH KHÍ PHẾ QUẢN
SoM
 
VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
VIÊM TIỂU PHẾ QUẢNVIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
SoM
 
NHIỄM Bệnh uốn ván
NHIỄM Bệnh uốn vánNHIỄM Bệnh uốn ván
NHIỄM Bệnh uốn ván
Toba Ydakhoa
 

Similar to HEN TRẺ EM (20)

Cắt cơn Hen 2021 - Bs Tuấn.pptx
Cắt cơn Hen 2021 - Bs Tuấn.pptxCắt cơn Hen 2021 - Bs Tuấn.pptx
Cắt cơn Hen 2021 - Bs Tuấn.pptx
 
HEN TRẺ EM CẬP NHẬT NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ
HEN TRẺ EM CẬP NHẬT NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊHEN TRẺ EM CẬP NHẬT NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ
HEN TRẺ EM CẬP NHẬT NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ
 
Hen-trẻ-em-Y6.ppt rất hay nha cá bạn bác sĩ
Hen-trẻ-em-Y6.ppt rất hay nha cá bạn bác sĩHen-trẻ-em-Y6.ppt rất hay nha cá bạn bác sĩ
Hen-trẻ-em-Y6.ppt rất hay nha cá bạn bác sĩ
 
Nhiễm trùng đường tiết niệu
Nhiễm trùng đường tiết niệuNhiễm trùng đường tiết niệu
Nhiễm trùng đường tiết niệu
 
hen phế quản.pdf
hen phế quản.pdfhen phế quản.pdf
hen phế quản.pdf
 
NHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG TIẾT NIỆU
NHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG TIẾT NIỆUNHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG TIẾT NIỆU
NHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG TIẾT NIỆU
 
Chuyên đề ho hap
Chuyên đề ho hapChuyên đề ho hap
Chuyên đề ho hap
 
Viêm Phổi - PGS Trần Hoàng Thành
Viêm Phổi - PGS Trần Hoàng ThànhViêm Phổi - PGS Trần Hoàng Thành
Viêm Phổi - PGS Trần Hoàng Thành
 
Nhiễm trùng tiểu
Nhiễm trùng tiểuNhiễm trùng tiểu
Nhiễm trùng tiểu
 
VIÊM THANH KHÍ PHẾ QUẢN
VIÊM THANH KHÍ PHẾ QUẢNVIÊM THANH KHÍ PHẾ QUẢN
VIÊM THANH KHÍ PHẾ QUẢN
 
Bqt.ppt.0341
Bqt.ppt.0341Bqt.ppt.0341
Bqt.ppt.0341
 
CẬP NHẬT VỀ TIẾP CẬN HO TRẺ EM
CẬP NHẬT VỀ TIẾP CẬN HO TRẺ EMCẬP NHẬT VỀ TIẾP CẬN HO TRẺ EM
CẬP NHẬT VỀ TIẾP CẬN HO TRẺ EM
 
Tiếp cận triệu chứng ho
Tiếp cận triệu chứng hoTiếp cận triệu chứng ho
Tiếp cận triệu chứng ho
 
Ho online
Ho  onlineHo  online
Ho online
 
VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
VIÊM TIỂU PHẾ QUẢNVIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN
 
NHI "Hen tre em"
NHI "Hen tre em"NHI "Hen tre em"
NHI "Hen tre em"
 
Hen tre em
Hen tre emHen tre em
Hen tre em
 
Bệnh uốn ván
Bệnh uốn vánBệnh uốn ván
Bệnh uốn ván
 
NHIỄM Bệnh uốn ván
NHIỄM Bệnh uốn vánNHIỄM Bệnh uốn ván
NHIỄM Bệnh uốn ván
 
Hen trẻ em - 2019 - Đại học Y dược TPHCM
Hen trẻ em - 2019 - Đại học Y dược TPHCMHen trẻ em - 2019 - Đại học Y dược TPHCM
Hen trẻ em - 2019 - Đại học Y dược TPHCM
 

More from SoM

More from SoM (20)

Hấp thu của ruột non
Hấp thu của ruột nonHấp thu của ruột non
Hấp thu của ruột non
 
Điều hòa dịch tụy
Điều hòa dịch tụy Điều hòa dịch tụy
Điều hòa dịch tụy
 
Điều hòa hô hấp
Điều hòa hô hấpĐiều hòa hô hấp
Điều hòa hô hấp
 
Quá trình trao đổi và vận chuyển khí
Quá trình trao đổi và vận chuyển khíQuá trình trao đổi và vận chuyển khí
Quá trình trao đổi và vận chuyển khí
 
CÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docx
CÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docxCÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docx
CÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docx
 
Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp
Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết ápCác yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp
Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp
 
Điều hòa hoạt động của tim
Điều hòa hoạt động của timĐiều hòa hoạt động của tim
Điều hòa hoạt động của tim
 
Chu kỳ hoạt động của tim
Chu kỳ hoạt động của timChu kỳ hoạt động của tim
Chu kỳ hoạt động của tim
 
Nhóm máu hệ rhesus
Nhóm máu hệ rhesusNhóm máu hệ rhesus
Nhóm máu hệ rhesus
 
Cấu trúc và chức năng của hồng cầu
Cấu trúc và chức năng của hồng cầuCấu trúc và chức năng của hồng cầu
Cấu trúc và chức năng của hồng cầu
 
Vận chuyển vật chất qua màng tế bào
Vận chuyển vật chất qua màng tế bào Vận chuyển vật chất qua màng tế bào
Vận chuyển vật chất qua màng tế bào
 
bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdfbệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
 
cơn hen cấp.pdf
cơn hen cấp.pdfcơn hen cấp.pdf
cơn hen cấp.pdf
 
đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdfđợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
 
khó thở.pdf
khó thở.pdfkhó thở.pdf
khó thở.pdf
 
các test chức năng phổi.pdf
các test chức năng phổi.pdfcác test chức năng phổi.pdf
các test chức năng phổi.pdf
 
ngất.pdf
ngất.pdfngất.pdf
ngất.pdf
 
rung nhĩ.pdf
rung nhĩ.pdfrung nhĩ.pdf
rung nhĩ.pdf
 
đánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdf
đánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdfđánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdf
đánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdf
 
thiết bị tim mạch.pdf
thiết bị tim mạch.pdfthiết bị tim mạch.pdf
thiết bị tim mạch.pdf
 

Recently uploaded

SGK Sỏi đường mật chính Y4.pdf hay nha các bạn
SGK Sỏi đường mật chính Y4.pdf hay nha các bạnSGK Sỏi đường mật chính Y4.pdf hay nha các bạn
SGK Sỏi đường mật chính Y4.pdf hay nha các bạn
HongBiThi1
 
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩSGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
HongBiThi1
 
SGK mới Phát triển tâm thần vận động ở trẻ em.pdf
SGK mới Phát triển tâm thần vận động ở trẻ em.pdfSGK mới Phát triển tâm thần vận động ở trẻ em.pdf
SGK mới Phát triển tâm thần vận động ở trẻ em.pdf
HongBiThi1
 
Đặc điểm da cơ xương.pdf hay các bạn ạ hoc nhé
Đặc điểm da cơ xương.pdf hay các bạn ạ hoc nhéĐặc điểm da cơ xương.pdf hay các bạn ạ hoc nhé
Đặc điểm da cơ xương.pdf hay các bạn ạ hoc nhé
HongBiThi1
 
Sự chuyển vị trong hóa học hữu cơ
Sự chuyển vị trong hóa học hữu cơ Sự chuyển vị trong hóa học hữu cơ
Sự chuyển vị trong hóa học hữu cơ
19BiPhng
 
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấySGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
HongBiThi1
 
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiếtUng thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
HongBiThi1
 
SGK cũ dinh dưỡng trẻ em.pdf rất hay các bạn nhé
SGK cũ dinh dưỡng trẻ em.pdf rất hay các bạn nhéSGK cũ dinh dưỡng trẻ em.pdf rất hay các bạn nhé
SGK cũ dinh dưỡng trẻ em.pdf rất hay các bạn nhé
HongBiThi1
 
SGK cũ Sổ rau thường.pdf rất hay nha các bạn
SGK cũ Sổ rau thường.pdf rất hay nha các bạnSGK cũ Sổ rau thường.pdf rất hay nha các bạn
SGK cũ Sổ rau thường.pdf rất hay nha các bạn
HongBiThi1
 
Sốt ở trẻ em rất hay cần thiết cho bác sĩ tuyến đầu
Sốt ở trẻ em rất hay cần thiết cho bác sĩ tuyến đầuSốt ở trẻ em rất hay cần thiết cho bác sĩ tuyến đầu
Sốt ở trẻ em rất hay cần thiết cho bác sĩ tuyến đầu
HongBiThi1
 
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạnSGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
HongBiThi1
 
Bản sao của VIÊM MÀNG NÃO NHIỄM KHUẨN Ở TRẺ EM Y42012.pptx
Bản sao của VIÊM MÀNG NÃO NHIỄM KHUẨN Ở TRẺ EM Y42012.pptxBản sao của VIÊM MÀNG NÃO NHIỄM KHUẨN Ở TRẺ EM Y42012.pptx
Bản sao của VIÊM MÀNG NÃO NHIỄM KHUẨN Ở TRẺ EM Y42012.pptx
HongBiThi1
 
SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạnSGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
HongBiThi1
 
SGK cũ sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK cũ sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạnSGK cũ sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK cũ sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
HongBiThi1
 
SGK Ung thư đại tràng Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư đại tràng Y4.pdf rất hay nha các bạnSGK Ung thư đại tràng Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư đại tràng Y4.pdf rất hay nha các bạn
HongBiThi1
 
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.docTiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
HongBiThi1
 

Recently uploaded (20)

Tin tức Phòng Khám Đa Khoa Tân Bình lừa đảo có đúng không_.pdf
Tin tức Phòng Khám Đa Khoa Tân Bình lừa đảo có đúng không_.pdfTin tức Phòng Khám Đa Khoa Tân Bình lừa đảo có đúng không_.pdf
Tin tức Phòng Khám Đa Khoa Tân Bình lừa đảo có đúng không_.pdf
 
SGK Sỏi đường mật chính Y4.pdf hay nha các bạn
SGK Sỏi đường mật chính Y4.pdf hay nha các bạnSGK Sỏi đường mật chính Y4.pdf hay nha các bạn
SGK Sỏi đường mật chính Y4.pdf hay nha các bạn
 
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩSGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
 
SGK mới Phát triển tâm thần vận động ở trẻ em.pdf
SGK mới Phát triển tâm thần vận động ở trẻ em.pdfSGK mới Phát triển tâm thần vận động ở trẻ em.pdf
SGK mới Phát triển tâm thần vận động ở trẻ em.pdf
 
Đặc điểm da cơ xương.pdf hay các bạn ạ hoc nhé
Đặc điểm da cơ xương.pdf hay các bạn ạ hoc nhéĐặc điểm da cơ xương.pdf hay các bạn ạ hoc nhé
Đặc điểm da cơ xương.pdf hay các bạn ạ hoc nhé
 
Sự chuyển vị trong hóa học hữu cơ
Sự chuyển vị trong hóa học hữu cơ Sự chuyển vị trong hóa học hữu cơ
Sự chuyển vị trong hóa học hữu cơ
 
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấySGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
 
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiếtUng thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
 
SGK cũ dinh dưỡng trẻ em.pdf rất hay các bạn nhé
SGK cũ dinh dưỡng trẻ em.pdf rất hay các bạn nhéSGK cũ dinh dưỡng trẻ em.pdf rất hay các bạn nhé
SGK cũ dinh dưỡng trẻ em.pdf rất hay các bạn nhé
 
SGK cũ Sổ rau thường.pdf rất hay nha các bạn
SGK cũ Sổ rau thường.pdf rất hay nha các bạnSGK cũ Sổ rau thường.pdf rất hay nha các bạn
SGK cũ Sổ rau thường.pdf rất hay nha các bạn
 
Sốt ở trẻ em rất hay cần thiết cho bác sĩ tuyến đầu
Sốt ở trẻ em rất hay cần thiết cho bác sĩ tuyến đầuSốt ở trẻ em rất hay cần thiết cho bác sĩ tuyến đầu
Sốt ở trẻ em rất hay cần thiết cho bác sĩ tuyến đầu
 
SGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luôn
SGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luônSGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luôn
SGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luôn
 
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạnSGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
 
Bản sao của VIÊM MÀNG NÃO NHIỄM KHUẨN Ở TRẺ EM Y42012.pptx
Bản sao của VIÊM MÀNG NÃO NHIỄM KHUẨN Ở TRẺ EM Y42012.pptxBản sao của VIÊM MÀNG NÃO NHIỄM KHUẨN Ở TRẺ EM Y42012.pptx
Bản sao của VIÊM MÀNG NÃO NHIỄM KHUẨN Ở TRẺ EM Y42012.pptx
 
GIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdf
GIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdfGIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdf
GIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdf
 
SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạnSGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
 
SGK cũ sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK cũ sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạnSGK cũ sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK cũ sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
 
26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf
26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf
26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf
 
SGK Ung thư đại tràng Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư đại tràng Y4.pdf rất hay nha các bạnSGK Ung thư đại tràng Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư đại tràng Y4.pdf rất hay nha các bạn
 
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.docTiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
 

HEN TRẺ EM

  • 1. 1 HEN TRẺ EMHEN TRẺ EMHEN TRẺ EMHEN TRẺ EM BS. TRẦN ANH TUẤNBS. TRẦN ANH TUẤN KHOA HÔ HẤPKHOA HÔ HẤP BỆNH VIỆN NHI ĐỒNGBỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 11 NỘI DUNG • 1. Đại cương • 2. Chẩn đoán, đánh giá hen, g • 3. Nguyên tắc quản lý hen • 4. Kết luận MỤC TIÊU • 1. Nêu được định nghĩa hen • 2. Nêu được các bước chẩn đoán, đánh giá henhen • 3. Trình bày được cách chẩn đoán hen, các chẩn đoán phân biệt, đánh giá mức độ nặng cơn hen, đánh giá mức độ kiểm soát hen • 4. Nêu được mục tiêu, chu trình quản lý hen I ĐẠI CƯƠNGI ĐẠI CƯƠNGI. ĐẠI CƯƠNGI. ĐẠI CƯƠNG 1. TAÀM QUAN TROÏNG1. TAÀM QUAN TROÏNG ª 300 trieäu BN hen treân toaøn caàu ª Taàn suaát hen gia taêng treân toaøn theá giôùi : taêng 50 % moãi thaäp kyûtang 50 % moi thaäp ky ª Chi phí ÑT hen > HIV/AIDS + lao ª Yeáu toá chính laøm taêng tyû leä maéc vaø töû vong: chaån ñoaùn vaø ñieàu trò khoâng ñaày ñuû Hen trẻ em • Hen: bệnh lý mãn tính thuờng gặp nhất ở trẻ em. • TCYTTG: tần suất hen trẻ em:10%TCYTTG: tần suất hen trẻ em:10% • Nhiều nghiên cứu cho thấy 50-80% trẻ đã có các triệu chứng hen truớc 5 tuổi.
  • 2. 2 Tần suất hen trẻ em TCYTTG: khoảng 10-12% trẻ mắc bệnh hen. Thay dổi tùy theo quốc gia: • Hoa Kỳ: 12 7% t ẻ < 18 t ổi (9 t iệ ) từ d hẩ12,7% trẻ < 18 tuổi (9 triệu) từng duợc chẩn doán hen 70% trong số đó dang mắc hen (6,5 triệu). • Tần suất hen ở các nuớc nói tiếng Anh: Anh – 9,1%, Úc – 10%, Canada – 13%. Tỷ lệ trẻ khám cấp cứu/nhập viện vì hen • Tỷ lệ trẻ khám cấp cứu/nhập viện vì hen cao nhất ở trẻ 1- 4 tuổi. Hoa Kỳ: tỷ lệ nhập viện vì hen theo lứaHoa Kỳ: tỷ lệ nhập viện vì hen theo lứa tuổi: Trẻ 1-4 tuổi:1/200 Trẻ 5-14 tuổi: 1/500 15-24 tuổi: 1/1000 Việt Nam • Chưa có số liệu chính thức về tần suất hen trẻ em • Nghiên cứu ISSAC/TPHCM (2003): tần suất khò khè ở trẻ em: 29,1%, trong đó 9,9% trẻ 6-7 tuổi và 12,6% trẻ 13-14 tuổi đuợc BS chẩn đoán hen. • Nghiên cứu ISSAC/Hà Nội (2003): 24 9% trẻ từngNghiên cứu ISSAC/Hà Nội (2003): 24,9% trẻ từng khò khè, 14,9% khò khè trong 12 tháng qua, 13,9% đuợc BS chẩn đoán là hen. • Nguyễn Việt Cồ (2001): 8,7% trẻ duới 5 tuổi duợc chẩn doán hen ở Sóc Sơn (Hà Nội) và Quảng Xương (Thanh Hóa). Các kiểu hình hen trẻ em Nghiên cứu doàn hệ từ lúc sinh ở trẻ em Tucson, Arizona – Hoa Kỳ: nhiều kiểu hình khò khè/hen ở trẻ em: • Khò khè khởi phát sớm thoáng qua: bắt đầu và kết thúc truớc 3 tuổi (20%)( ) • Khò khè khởi phát sớm, dai dẵng: bắt đầu truớc 3 tuổi, liên tục đến sau 6 tuổi (14%) • Khò khè khởi phát muộn/hen: bắt đầu sau 3 tuổi, kéo dài suốt thời trẻ và đến tuổi truởng thành (15%) • Không khò khè (51%) HAÄU QUAÛ CUÛA HEN Theå chaát: • Giôùi haïn hoaït ñoäng theå löïc • Leân côn hen …. Suy hoâ haáp ……. Töû vong • Bieán chöùng: vieâm phoåi, xeïp phoåi , …. Chaäm phaùt trieån Bieán dang loàng ngöcChaäm phat trien – Bien daïng long ngöïc – Suy dinh döôõng • Suy hoâ haáp maõn tính – Suy tim maõn Tinh thaàn: • Nghæ hoïc – nghæ laøm • Maëc caûm – AÛnh höôûng phaùt trieån tinh thaàn
  • 3. 3 Tử vong do hen ở trẻ em • Ước tính: 25.000 trẻ tử vong do hen/năm. ểCó thể tránh được. TÖÛ VONG ÔÛ TREÛ BÒ HEN: TREÛ HEN NHEÏ CUÕNG COÙ NGUY CÔ % BN TÖÛ VONG NAËNG TRUNG BÌNH NHEÏ ÑOÄ NAËNG BEÄNH HEN 2. CHIEÁN LÖÔÏC TOAØN CAÀU VEÀ HEN GLOBAL INITIATIVE FOR ASTHMA ( GINA ) 2. CHIEÁN LÖÔÏC TOAØN CAÀU VEÀ HEN GLOBAL INITIATIVE FOR ASTHMA ( GINA ) MỤC TIÊU CHIẾN LƯỢC TOÀN CẦU VỀ HEN - 2009 1. Đạt được & duy trì kiểm soát các triệu chứng 2. Duy trì mức độ hoạt động bình thường, bao gồm cả gắng sức 3 D ì hứ ă hổi ầ ới bì h h ờ3. Duy trì chức năng phổi gần với bình thường nếu có thể 4. Phòng ngừa cơn hen kịch phát 5. Tránh tác dụng phụ của thuốc 6. Phòng ngừa tử vong do hen 33. CƠ CHẾ. CƠ CHẾ -- ĐỊNH NGHĨA HENĐỊNH NGHĨA HEN YeáuYeáu toátoá nguynguy côcô ((ñöañöa ñeánñeán hen)hen) VIEÂM MAÕN TÍNHVIEÂM MAÕN TÍNHVIEÂM MAÕN TÍNHVIEÂM MAÕN TÍNH PÖ quaù möùcPÖ quaù möùc ñöôøng daãn khíñöôøng daãn khí PÖ quaù möùcPÖ quaù möùc ñöôøng daãn khíñöôøng daãn khí Taéc ngheõn ñöôøng thôûTaéc ngheõn ñöôøng thôûTaéc ngheõn ñöôøng thôûTaéc ngheõn ñöôøng thôû Yeáu toáYeáu toá kích phaùtkích phaùt (côn suyeãn)(côn suyeãn) Yeáu toáYeáu toá kích phaùtkích phaùt (côn suyeãn)(côn suyeãn) TCTC Laâm saøngLaâm saøng TCTC Laâm saøngLaâm saøng ĐỊNH NGHĨA HEN –GINA 2014 • Hen là bệnh lý phức tạp, thuờng được đặc trưng bởi hiện tượng viêm đuờng thở mãn tính. • Bệnh lý này được xác định bởi bệnh sử có các triệu chứng hô hấp (khò khè, thở ngắn, nặng ngực và ho) thay đổi theo thời gian và cuờng độ, cùng với giới hạn luồng khí thay đổi.
  • 4. 4 II. CHẨN ĐOÁN,II. CHẨN ĐOÁN,, ĐÁNH GIÁ HEN , ĐÁNH GIÁ HEN CHẨN ÐOÁN & ÐÁNH GIÁ HEN TRẺ EM • Chẩn đoán xác định hen và chẩn đoán phân biệt. • Ðánh giá độ nặng cơn hen (nếu đangÐánh giá độ nặng cơn hen (nếu đang có cơn) • Ðánh giá mức độ nặng và tính dai dẳng của hen • Ðánh giá mức kiểm soát hen và nguy cơ tương lai 11. CHAÅN ÑOAÙN HEN. CHAÅN ÑOAÙN HEN11. CHAÅN ÑOAÙN HEN. CHAÅN ÑOAÙN HEN Beänh söû Khaùm laâm saøng Beänh söû Khaùm laâm saøngg Ño chöùc naêng hoâ haáp Ñaùnh giaù tình traïng dò öùng ñeå xaùc ñònh yeáu toá nguy cô g Ño chöùc naêng hoâ haáp Ñaùnh giaù tình traïng dò öùng ñeå xaùc ñònh yeáu toá nguy cô CHAÅN ÑOAÙNCHAÅN ÑOAÙN • 1. Nghi ngôø hen • Tieàn söû: • - Ho : taùi ñi taùi laïi nhieàu laàn ( ban ñeâm ) • - Khoø kheø, côn khoù thôû, naëng ngöïc taùi phaùt xuaát hieän/ naëng hôn khi tieáp xuùc yeáu toá kích phaùtä ë g p y p • • 2. Chaån ñoaùn hen • - Deã daøng nhaát laø khi treû ñang coù côn hen: • Ho - Khoø kheø - Khoù thôû • - Ngoaøi côn: ño chöùc naêng hoâ haáp,Haïn cheá: treû < 6t • - XN khaùc (CTM, XQ, khí maùu): thöôøng khoâng caàn thieát Chẩn đoán hen trẻ em Thuờng khó có chẩn đoán chắc chắn hen ở trẻ em duới 5 tuổi do: Các TC hô hấp xảy ra từng đợt (khò khè, ho) thường gặp ở trẻ không mắc bệnh hen, đặc biệt ở trẻ < 2 tuổiở trẻ < 2 tuổi. Thường không thể đánh giá giới hạn luồng khí ở nhóm tuổi này. Chẩn đoán hen trẻ em cần tiếp cận tùy mỗi bệnh nhi, dựa trên triệu chứng LS kết hợp với đánh giá cẩn thận TS gia đình & dấu chứng LS. Chẩn đoán lâm sàng Dựa vào: (Chứng cớ D) • Khò khè hay ho xuất hiện khi gắng sức, cuời lớn hay khóc mà không có NKHH. • Tiền sử bệnh dị ứng khác (chàm, viêm mũi dị ứng) hay hen ở nguời thân mức độ liên hệ thứ nhất (cha mẹ, anh chị em ruột). • LS cải thiện sau 2-3 tháng điều trị phòng ngừa hen, và xấu đi khi ngưng thuốc
  • 5. 5 CHẨN ĐOÁN HEN TRẺ EM • Bệnh sử: TC hô hấp tái phát, TS dị ứng cá nhân / gia đình. • Khám LS: nghe khò khè, dấu hiệu dị ứng khác. • Đánh giá CN hô hấp ANTRỌNG Đánh giá CN hô hấp • Đánh giá cơ địa dị ứng • Loại trừ các chẩn đoán khác • Điều trị thử • Đánh giá tình trạng viêm đường thở • Đánh giá tình trạng tăng phản ứng PQ. THỨTỰQUA International Consensus on Pediatric Asthma (ICON) - 2012 Các triệu chứng gợi ý hen ở trẻ em Khò khè • Triệu chứng thuờng gặp nhất ở trẻ duới 5 tuổi. • Ðiều quan trọng là phải duợc bác si xácÐiều quan trọng là phải duợc bác si xác nhận do cha mẹ trẻ có thể nhầm khò khè với bất kỳ tiếng thở bất thuờng nào khác. Xét nghiêm cận lâm sàng Ðánh giá chức năng phổi: • Quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi dù chức năng phổi bình thuờng không loại đuợc hen, đặc biệt khi hen nhẹ, gián đoạn. • Trẻ < 5 tuổi: thường không thể đo hô hấp ký hay• Trẻ < 5 tuổi: thường không thể đo hô hấp ký hay lưu lượng đỉnh. • Các biện pháp thăm dò chức năng phổi ít cần hợp tác của trẻ (dao dộ ng xung ký hay đo kháng lự c duờng thở chuyên biệt) góp phần đánh giá giới hạn luồng khí. Chưa có rộng rãi ngoài các trung tâm chuyên sâu. Nghieäm phaùp daõn pheá quaûn • Phun khí dung Salbutamol 0,15 mg/kg/ laàn (toái thieåu: 2,5 mg / laàn) L ë l i 2 l à ù h h 20 h ùtLaëp laïi 2 laàn caùch nhau 20 phuùt Ñaùnh giaù ñaùp öùng sau 1 giôø . Ñaùp öùng vôùi test daõn pheá quaûn Toång traïng caûi thieän Sinh hieäu caûi thieän Giaûm söû dung cô hoâ haáp phuGiam sö duïng cô ho hap phuï Caûi thieän aâm pheá baøo, giaûm khoø kheø Caûi thieän SpO2 ( hay SaO2 ) vaø / hoaëc khí maùu ñoäng maïch AARC Clinical Practice Guideline. Assessing response to bronchodilator therapy at point care Respir. Care 1995;40(12):1300-1307
  • 6. 6 Thể tích Đường biểu diễn hô hấp ký điển hình FEV1 BT HEN (sau GPQ) HEN (trước GPQ) Lưu lượng BT HEN (sau GPQ) TEST GIÃN PHẾ QUẢN © Global Initiative for Asthma Thời gian (sec) 1 2 3 4 5 Thể tích (sau GPQ) HEN (trước GPQ) GINA 2014 DƯƠNG TÍNH: TĂNG ≥ 12% & 200ml Đánh giá chức năng phổi • Quan trọng cả trong chẩn đoán & theo dõi. • CN phổi bình thường không loại được hen, đặc biệt trong trường hợp hen gián đoạn hay nhẹ. International Consensus on Pediatric Asthma (ICON) - 2012 KHUYẾN CÁO Mọi BN hen cần được đo hô hấp ký: Khi xác định chẩn đoán Khi theo dõi điều trị:Khi theo dõi điều trị: - Khi bắt đầu điều trị phòng ngừa - Khi tăng hay giảm liều - Khi ngưng thuốc phòng ngừa Một năm ít nhất 1 – 2 lần Thăm dò chức năng phổi ở trẻ em • Trẻ 4-5 tuổi có thể tập sử dụng Lưu lượng đỉnh kế dù phải giám sát để bảo đảm KQ tin cậy. • HHK: 50% - 92% trẻ 3-6 tuổi có thể thổi được ít nhất 2 đường cong chấp nhận được với giới hạn sai số 10%. Cave AJ, Atkinson LL. J Am Board Fam Med 2014;27:538 –548. Ðánh giá tình trạng viêm đuờng thở • Xác dịnh dấu ấn sinh học của tình trạng viêm duờng thở (FENO) có ích trong thực hành lâm sàng: đánh giá ban đầu, quyết định điều trị.q y FENO tăng trên 4 tuần ở trẻ nhỏ ho, khò khè tái phát có thể giúp tiên doán hen ở tuổi học đuờng. FENO hiện chưa thể thực hiện rộng rãi ở Việt Nam. Xét nghiệm dị ứng học • Các xét nghiệm lẩy da hay định lượng IgE đặc hiệu được sử dụng để đánh giá tình trạng mẩn cảm hóa với dị nguyên.ạ g ị g y Xét nghiệm lẩy da ít tin cậy trong xác định cơ địa dị ứng ở trẻ nhỏ. Không có cơ địa dị ứng cũng không loại trừ được hen.
  • 7. 7 Xquang ngực • Không giúp xác định hen • Nếu có nghi ngờ chẩn đoán có thể giúp loại trừ các bất thuờng giải phẩu của đường hô hấp (khí phế thủng thùy bẩm sinh, vòng nhẫnp ( p g y g mạch máu,…), nhiễm trùng mãn tính khác (lao), dị vật đường thở, các chẩn doán khác. • Các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác (CT ngực) có thể chỉ định để chẩn đoán phân biệt tùy điều kiện và hoàn cảnh cụ thể. Chẩn đoán phân biệt • Đặc biệt quan trọng ở trẻ dưới 5 tuổi.ặ ệ q ọ g Các yếu tố gợi ý chẩn đoán khác • Chậm tăng truởng. • TC hô hấp khởi phát trong TK sơ sinh hoặc khởi phát rất sớm (đặc biệt nếu kết hợp với chậm tăng truởng). • Nôn kết hợp với các TC hô hấp. • Khò khè liên tục. • Không đáp ứng với điều trị phòng ngừa hen. • Các TC không kết hợp với yếu tố khởi phát điển hình, như VHHT do virus. • Có tổn thương khu trú tại phổi hay có TC tim mạch hoặc ngón tay dùi trống. • Thiếu oxy máu ngoài bệnh cảnh nhiễm virus. Các chẩn đoán phân biệt thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi • NKHH do virus tái phát • Trào ngược dạ • Bệnh tim bẩm sinh • Vòng nhẫn mạch máu L ả hế ả• Trào ngược dạ dày – thực quản • Dị vật đường thở • Lao • Loạn sản phế quản phổi • Suy giảm miễn dịch • Bệnh xơ nang • Rối loạn vận động lông chuyển tiên phát 2. PHAÂN ÑOÄ CÔN HEN2. PHAÂN ÑOÄ CÔN HEN Daáu hieäu Nheï Trung Bình Naëng Doaï ngöng thôû Khoù thôû Ñi laïi Khi noùi Luùc nghæ Khoâng Ngoài thôû Ngoài cuùi Noùi Troïn Töøng cuïm Töøng töø Nhòp thôû Bình thöôøng Nhanh Nhanh Côn ngöng thôû Khoø kheø Thôû ra 2 thì Lôùn Maát Co keùo Khoâng Coù Naëng Maïch Bình thöôøng Nhanh Nhanh Chaäm Tri giaùc Bình thöôøng Böùt röùt Löø ñöø Lô mô Vaät vaõ Meâ SaO2 >95% 91-95% <90% PEF >80% 60-80% <60% PaO2 Bình thöôøng >60mm Hg <60mm Hg Pa CO2 <45 mm Hg <45 mm Hg >45 mm Hg Tím taùi , Thôû khoâng ñeàu ,Ngöng thôû Lô mô , hoân meâ DOAÏ NGÖNG THÔÛ Khoø kheø , Khoù thôû roõ , Ngoài thôû , Co keùo cô ÖÑC Khoâng uoáng ñöôïc / buù keùm , Kích thích SpO2 < 91% CÔN NAËNG Khoø kheø , Thôû nhanh , Co loõm ngöïc SpO2 = 91-95% CÔN TB Khoø kheø , Khoâng khoù thôû SpO2 > 95% CÔN NHEÏ
  • 8. 8 3. ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ NẶNG 4. ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ KIỂM SOÁT Trong vòng 4 tuần qua Triệu chứng ban ngày . Trẻ ≥ 6 tuổi : trên 2 lần / tuần . Trẻ ≤ 5 tuổi: trên 1 lần / tuần (trên vài phút) Thức giấc về đêm • Trẻ ≥ 6 tuổi: Bất kỳ thức giấc về đêm do henTrẻ ≥ 6 tuổi: Bất kỳ thức giấc về đêm do hen • Trẻ ≤ 5 tuổi: Bất kỳ thức giấc hay ho về đêm do hen Sử dụng thuốc cắt cơn • Trẻ ≥ 6 tuổi : trên 2 lần / tuần • Trẻ ≤ 5 tuổi: trên 1 lần / tuần Bất kỳ giới hạn hoạt động do hen Ðánh giá mức độ kiểm soát hen • Cần đánh giá mức độ kiểm soát hen trong 4 tuần qua và nguy cơ hen kémtrong 4 tuần qua và nguy cơ hen kém kiểm soát trong tương lai. Đánh giá mức độ kiểm soát hen ở trẻ ≥ 6 tuổi © Global Initiative for AsthmaGINA 2014, Box 2-2B Đánh giá mức độ kiểm soát hen ở trẻ ≤ 5 tuổi © Global Initiative for AsthmaGINA 2014, Box 6-4 (1/2) Ðánh giá mức độ kiểm soát hen Cần hỏi trong 4 tuần qua trẻ: • Có triệu chứng ban ngày kéo dài trên vài phút và trên 1 lần/tuần • Có bất kỳ giới hạn hoạt động do hen• Có bất kỳ giới hạn hoạt động do hen (chạy/chơi kém hơn trẻ khác, dễ mệt khi di bộ/chơi) • Cần sử dụng thuốc cắt cơn trên 1 lần/tuần. • Bất kỳ thức giấc hay ho về đêm do hen
  • 9. 9 Mức độ kiểm soát • Kiểm soát tốt: khi không có tiêu chuẩn nào • Kiểm soát một phần: khi có 1-2 tiêuKiểm soát một phần: khi có 1 2 tiêu chuẩn trên • Không kiểm soát: khi có 3-4 tiêu chuẩn trên. Đánh giá mức độ kiểm soát hen • Triệu chứng ban ngày • Triệu chứng ban đêm/thức giấc về đêm • Giới hạn hoạt động Nh ầ dù th ố ắt• Nhu cầu dùng thuốc cắt cơn TỐT: Tất cả đạt KS 1 PHẦN: Có 1 không đạt KHÔNG KS: Có 3 không đạt Ðánh giá nguy cơ tương lai hen kém kiểm soát Nguy cơ có con hen kịch phát trong vài tháng tới: • Các triệu chứ ng hen không duợc kiểm soát • Có ít nhất một cơn hen nặng trong năm qua • Bắt đầu vào mùa trẻ thuờng lên cơn hen• Bắt đầu vào mùa trẻ thuờng lên cơn hen • Tiếp xúc với khói thuốc lá, ô nhiễm nội/ngoại thất, dị nguyên trong nhà, đặc biệt kết hợp với nhiễm virus. • Trẻ hay gia dình có vấn đề tâm lý hay KT-XH • Kém tuân thủ diều trị, hay kỹ thuật dùng dụng cụ hít không dúng Ðánh giá nguy co tuong lai hen kém kiểm soát Nguy cơ giới hạn luồng khí cố định: • Hen nặng với vài lần nhập viện • Tiền sử viêm tiểu phế quản Nguy cơ có tác dụng phụ của thuốc:Nguy cơ có tác dụng phụ của thuốc: • Toàn thân: dùng corticoid uống thuờng xuyên, ICS liều cao • Tại chổ: dùng ICS liều trung bình/cao, kỹ thuật dùng dụng cụ hít không đúng, không bảo vệ da hay mắt khi dùng ICS phun khí dung hay buồng đệm với mặt nạ. Phân loại hen • Độ nặng và tính dai dẳng: thường chỉ khuyến cáo cho đánh giá ban đầu. • Mức độ kiểm soát: phân loại có tính động, hướng dẫn ĐT. International Consensus on Pediatric Asthma (ICON) - 2012 • Đánh giá mức độ nặng của hen khi đánh giá ban đầu và đặc biệt ở BN chưa được ĐT hen trước đó. • Hầu hết HDĐT đề nghị sử dụng mức độ nặng của hen như tiêu chuẩn để chọn lựa mức điều trị ban đầu ở lần đánh giá đầu tiên. International Consensus on Pediatric Asthma (ICON) - 2012
  • 10. 10 HEN NHUÛ NHIHEN NHUÛ NHI • Q/nieäm veà hen nhuû nhi: (cuoái 1970 - ñaàu1980) • * Hen nhuû nhi: (Tabachnik E & Levison H - Infantile bronchial asthma - J Allergy Clin Immunol 1981 ; 67 : 339-47 )bronchial asthma - J.Allergy Clin. Immunol. , 1981 ; 67 : 339-47 ) • khoø kheø keøm khoù thôû ít nhaát 3 laàn/ 2 naêm ñaàu • khoâng keå - tuoåi khôûi phaùt • - coù hay khoâng yeáu toá khôûi phaùt • - tieàn söû dò öùng baûn thaân / gia ñình. Hen ở trẻ nhủ nhi. Hiện chưa có đồng thuận thống nhất về định nghĩa và tiêu chuẩn chẩn đoán hen ở trẻ nhũ nhi. • BTS (Anh ), NHBLI (Hoa Kỳ), GINA chưa có định nghĩa về hen nhũ nhi. • ERS (2008) khuyến cáo không dùng thuật ngữ “hen”ERS (2008) khuyến cáo không dùng thuật ngữ hen ở trẻ nhũ nhi mà chỉ dùng thuật ngữ “khò khè”. • Hội hô hấp và dị ứng nhi Pháp (SP2A) dùng định nghĩa của Tabachnik E và Levison H. • PRACTALL (2008): Xem xét chẩn đóan hen nhũ nhi nếu có bằng chứng >3 đợt tắc nghẽn PQ có hồi phục trong vòng 6 tháng trước. III. NGUYÊN TẮC Ả Ý III. NGUYÊN TẮC Ả ÝQUẢN LÝ HENQUẢN LÝ HEN MỤC TIÊU QUẢN LÝ HEN Mục tiêu Kiểm soát hen Kiểm soát hiện tại Đạt được Giảm thiểu Nguy cơ tương lai Triệu chứng Dùng thuốc cắt cơn Được xác định bởi Không ổn định/ Xấu hơn Cơn kịch phát Hoạt động Chức năng phổi Tác dụng phụ của thuốc Suy giảm chức năng phổi Được xác định bởi Bateman et al. JACI 2010;125: 600-608 Mục tiêu của quản lý hen • Kiểm soát tốt các triệu chứng hen và duy trì mức độ hoạt động bình thuờng . • Giảm thiểu nguy cơ tương lai: giảm nguy cơ cơn hen, duy trì chức năng phổi bình thường à hát t iể ủ hổi ầ ới bì h th ờvà phát triển của phổi gần với bình thường nếu có thể, giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc. Ðể đạt đuợc mục tiêu cần xây dựng mối quan hệ tốt giữa cha mẹ / nguời chăm sóc trẻ & nhân viên y tế.
  • 11. 11 Chu trình quản lý hen • Ðánh giá: chẩn doán, mức độ kiểm soát các triệu chứng, các yếu tố nguy cơ, kỹ thuật dùng dụng cụ hít, tuân thủ điều trị, sở thích của cha mẹ. • Ðiều chỉnh điều trị: thuốc, các biện pháp không dùng thuốc, điều trị các yếu tố nguy cơ • Ðánh giá dáp ứng: hiệu quả, tác dụng phụ của thuốc. Chu trình quản lý hen Chu trình này cần kết hợp với: • GDSK đối với cha mẹ/nguời chăm sóc và trẻ. • Huấn luyện kỹ năng sử dụng hiệu quảyệ ỹ g ụ g ệ q các dụng cụ hít, khuyến khích tuân thủ điều trị. • Theo dõi các TC hen của trẻ bởi cha mẹ/người chăm sóc. • Thiết lập bảng kế hoạch xử trí hen. ĐIỀU TRỊ DỰ PHÒNG • 1 / Tránh yếu tố kích pháty p • 2 / Điều trị dự phòng bằng thuốc Nguyên tắc điều trị A-B A-B-CA-B B NHẬN BIẾT & GIẢM TIẾP XÚC VỚI YẾU TỐ NGUY CƠ • Chuù yù taàm quan troïng cuûa yeáu toá kích phaùt theo tuoåi
  • 12. 12 Đánh giá mức độ kiểm soát hen ở trẻ ≥ 6 tuổi © Global Initiative for AsthmaGINA 2014, Box 2-2B Xử trí theo bậc điều trị bằng thuốc (trẻ ≥ 6 tuổi) © Global Initiative for Asthma *For children 6-11 years, theophylline is not recommended, and preferred Step 3 is medium dose ICS **For patients prescribed BDP/formoterol or BUD/formoterol maintenance and reliever therapy GINA 2014, Box 3-5, Step 1 LIEÀU ICS HAØNG NGAØY ÔÛ TREÛ ≥ 6 TUỔI LIEÀU THAÁP (μg) LIEÀU TB (μg) LIEÀU CAO (μg) BECLO- METHASONE CFC 200-500 >500-1000 > 1000 BUDESONIDE 100-200 >200-400 > 400100 200 >200 400 > 400 BUDESONIDE KD 250-500 >500-1000 >1000 FLUTICASONE 100-200 >200-500 > 500 Đánh giá mức độ kiểm soát hen ở trẻ ≤ 5 tuổi © Global Initiative for AsthmaGINA 2014, Box 6-4 (1/2) Xử trí theo bậc điều trị bằng thuốc (trẻ ≤5 tuổi) © Global Initiative for Asthma© Global Initiative for AsthmaGINA 2014, Box 6-5 ICS LIỀU THẤP ÔÛ TREÛ ≤ 5 TUỔI LIEÀU THAÁP (μg) BECLO-METHASONE CFC 100 BUDESONIDE MDI+spacer 200 BUDESONIDE KD 500 FLUTICASONE 100
  • 13. 13 CHỈ ĐỊNH PHÒNG NGỪA HEN CỤ THỂ Hen không kiểm soát / kiểm soát một phầnộ p Cơn hen nặng / nguy kịch Sau khi đi cấp cứu vì cơn hen ≥ 3 cơn hen / năm “Hen theo mùa” • Thuốc DPQ: cột trụ của ĐT cắt cơn (Chứng cớ A) • Phối hợp với ipratropium bromide có thể mang lại cải thiện TCLS thêm (Chứng cớ A–B). CHÌA KHÓA CỦA ĐIỀU TRỊ CẮT CƠN ạ ệ ( g ) • Cung cấp oxygen là quan trọng để điều chỉnh tình trạng thiếu oxy máu (Chứng cớ A) • Corticoid đường toàn thân, nhất là uống, hiệu quả nhất khi được bắt đầu sử dụng sớm trong cơn hen cấp (Chứng cớ A). International Consensus on Pediatric Asthma (ICON) - 2012 Hen trẻ em: vấn đề y tế – kinh tế – xã hội quan trọng IV. KẾT LUẬN hội quan trọng. Cần chiến lược thích hợp để cải thiện quản lý hen ở trẻ em.