6. Hệ thống mê đạo và ống bán khuyên
ống bán
khuyên
bóngTúi nội
bạch huyết
cầu nang
Soan nang
hạch scapa
Dây VII
Dây VIII
ốc tai
• Mê đạo xương
• Mê đạo màng
• Chu dịch
• Nội dịch
• Ống bán khuyên
• Cầu nang &
soan nang
7. Cơ quan sỏi tai
(soan nang & cầu nang)
- Soan & cầu nang có
vết (biểu bì cảm
giác có lông)
- Lông rung (cố
định): 1 sợi , dài
- Lông lập thể (nổi):
nhiều sợi, nhỏ
Macula recptor
8. Cấu tạo của vết
- Đáy tiếp xúc sợi TK
tiền đình
- Đỉnh gắn có chất nền
gelatin chứa CaCO3
- Gia tốc thẳng, màng
sỏi tai ngã ra sau, ngã
hướng lông rung kích
thích (phát xung thần
kinh hướng tâm)
chất nền gelanin sỏi tai
Bó
lông
Tb
lông
sợi tk
tế bào nâng đở
9. Nghiêng ra sau
Ra trước
Tăng tốc giảm tốc đầu ở vị trí đứng thẳng
Chuyển động thẳng tăng tốc
10. Ống bán khuyên
- 3 ống bán khuyên
xếp thẳng góc thông
với soan nang
- Bóng phần phình to ở
đáy
- Mào cấu tạo bởi tế
bào lông nằm trong
chất nền gelatin gọi
là vòm(đài)
12. - Giai đoạn tăng tốc nội
dịch di chuyển ngược lại
- Đẩy phía lông rung
màng tế bào tăng tính
thấm cations và khử cực,
phóng thích chất trung
gian TK
- Hướng ngược màng tăng
cực, giảm xung TK
Cấu tạo của mào
Crista receptor
14. Tiền đình trung ương & ngoại biên
• Hệ thống tiền đình gồm nơron trung ương
và ngoại biên.
• Thụ thể nơron tiền đình ngoại biên ở mê
đạo, thân hạch Scarpa, sợi trục đến nhân
tiền đình giữa cầu và hành.
16. Tiền đình trung ương: từ nhân TĐ ở cầu hành
Ngoại
biên
Trung ương
17. Tiền đình trung ương & ngoại biên
• Tiền đình trung ương từ nhân cho các sợi
trục đến nhân vận nhãn, tủy sống, hệ lưới và
củ não trên tạo phản xạ điều chỉnh tư thế và
ổn định thị giác.
18. Chức năng tiền đình
• Cung cấp cảm giác vận động khách quan
trong không gian 3 chiều.
• Duy trì tư thế thẳng đứng cơ thể: điều chỉnh
phản xạ cơ ở chi (px tiền đình sống, px sỏi tai
tủy sống).
• Tiền đình hoạt hóa làm ổn định vị trí đầu
trong không gian.
19. Chức năng tiền đình
• Kiểm soát cơ vận nhãn giúp mắt ổn định
một điểm trong không gian khi đầu di
chuyển (phản xạ tiền đình mắt).
20. Phản xạ tiền đình mắt (vestibulo
ocular reflex , VOR)
• Vào nhân tiền đình
từ ống bán khuyên
• Đi ra từ nhân tiền
đình đến nhân dây
sọ III,IV ,VI
• Sợi trục đi theo bó
dọc giữa (MLF)
hướng lên
Nơron tiền đình
Nơron vân nhãn
23. - Định nghĩa
- Chóng mặt sinh lý
- Chóng mặt bệnh lý
- Chóng mặt –hoa mắt
- Chóng mặt trung
ương & ngoại biên
ngoại biên trung
ương
chóng
mặt
ngaét quaûng,
naëng neà
nhẹ vaø
thường
xuyên
giật nhãn
cầu
ngang, xoay dọc
giaûm
thính lực
có không
daáu thaân
não
không có
Chóng mặt
24. Phân biệt chóng mặt tiền đình & không
tiền đình
tiền đình không tiền đình
Mô tả chung quay tròn bập bềnh
Diển tiến cơn thường xuyên
Yếu tố làm tăng đầu cử động sang chấn, tăng
thông khí, loạn
nhịp
Triệu chứng
phối hợp
nôn, lảo đảo, ù
tai
đổ mồ hôi, nhợt,
dị cảm
25. Rung giật nhãn cầu
• Gịât nhãn cầu 2 loại
- giật đu đưa (pendular)
- giật kiểu giật (jerk)
• Gịât tự phát & theo tư thế
• Nystagmus đặt tên cho pha nhanh
N (P): pha nhanh (p),pha chậm (t)
27. Nystagmus ngoại biên
Mạnh nhất nhìn chăm
chú hướng đập
Không bao giờ
vertical
Giảm nhanh trong vài
ngày
Luật Alexander's
1st degree Nystagmus:
present only on lat.
gaze
2nd deg: both on
center and lat. side of
beat
3rd deg: on center, and
both lateral gazes.
28. Nystagmus tự phát
Trung ương
Không ức chế bởi cố định thị giác
Dấu thần kinh khu trú
Thay đổi hướng khi nhìn chăm chú hay một hướng
Không thích nghi
Purely vertical, torsional, horizontal, hay mixed
33. Các triệu chứng khác
• Dấu Romberg
• Nghiệm pháp đi hình sao
• NP giơ thẳng hai tay
• Các khảo sát đặc biệt
- Thính lực đồ
- Điện rung giật nhãn cầu
- Điện thế gợi dây thần kinh VIII
34. Test chức năng tiền đình tuỷ sống
giai đoạn cấp, dễ bù trừ, không nhạy
Test Romberg
• Ñaây laø nghieäm phaùp ñôn giaûn, cho
beänh nhaân ñöùng chuïm hai chaân sau
ñoù nhaém maét vaø quan saùt söï thaêng
baèng cuûa beänh nhaân, coù theå laøm theâm
thuû thuaät Jendrassik cho nghieäm phaùp
nhaïy theâm.
• Trong tröôøng hôïp maát thaêng baèng
beänh nhaân seõ teù veà moät hay hai beân.
• Ngöôøi bình thöôøng khi laøm nghieäm
phaùp naøy cũng coù theå
• laûo ñaûo nhaát laø ngöôøi lôùn tuoåi
36. Nghieäm phaùp ñi hình sao
Babinski-Weill
• Nghieäm phaùp naøy cho beänh
nhaân nhaém maét ñi tôùi vaø lui
naêm böôùc trong naêm laàn,
ngöôøi bình thöôøng coù theå ñi
thaüng hoaëc leäch khoâng quaù
30 ñoä,
• Trong tröôøng hôïp leäch
nhieàu hôn laø coù toån thöông
cô quan thaêng baèng
37. Căn nguyên
Trung ương Ngoại biên Hệ thống
*Ảnh hưởng thứ
phát trên hệ
thống tiền đình:
tiền ngất, hạ
huyết áp tư thế
*Tai giữa, mê
đạo,dây VIII
tiền đình
*Nhân tiền đình,
thân não, các đường
nối trung tâm
38. • Rối loạn tiền đình ngoại biên
- Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính
- Chóng mặt sau chấn thương đầu
- Bệnh Méniere
- Viêm mê đạo
- Viêm thần kinh tiền đình
- Bệnh lý nhiễm độc tiền đình
39. • Rối loạn tiền đình trung ương
- Thiếu máu thân não thoáng qua
- Đột quỵ hố sau
- U não hố sau
- Xơ cứng rải rác
40. • Dựa trên bệnh sử, lâm sàng xác định rối loạn trung ương,
ngoại biên hay hệ thống
• So sánh triệu chứng lâm sàng với đặc điểm phân loại của
bệnh
• Một số trường hợp vẫn còn giới hạn chẩn đoán( 9%-22%)
CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
41. • Một số trường hợp vẫn còn giới hạn chẩn đoán( 9%-22%)
- 50% bệnh lý thần kinh ngoại biên, phổ biến
CMTTKTLT
- Rối loạn tâm thần từ 10%-25%,
- Nguyên nhân trung ương ít hơn, thường ĐM thân nền
(mạch máu 5%), xơ cứng rải rác, u não <1%.
- Người già thường kết hợp nhiều nguyên do
CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
