NHI

1. SUY HOÂ HAÁP VAØ
CAÙC DUÏNG CUÏ CUNG CAÁP OXY
Bs. Phuøng nguyeãn Theá Nguyeân

2. MUÏC TIEÂU
 Trình baøy ñònh nghóa, nguyeân nhaân SHH.
 Trình baøy trieäu chöùng LS vaø phaân ñoä SHH.
 Trình baøy nguyeân taéc xöû trí.
 Trình baøy caùc phöông phaùp cung caáp oxy.
 Trình baøy caùc tai bieán khi cung caáp oxy.

3. ÑÒNH NGHÓA SUY HOÂ HAÁP
 Heä hoâ haáp khoâng ñuû khaû naêng cung caáp döôõng khí
cho nhu caàu cô theå.
 Chaån ñoaùn xaùc ñònh: PaO2 < 60 mm Hg vaø/hoaëc
PaCO2 > 50 mm Hg.
 Nguyeân nhaân thöôøng gaëp gaây ngöng tim ôû treû em
 NGÖNG THÔÛ  NGÖNG TIM: 3-10 PHUÙT.
 NGÖNG TIM  NGÖNG THÔÛ: 3 PHUÙT.

4. NGUYEÂN NHAÂN GAÂY SHH
Loaïi Yeáu toá giuùp chaån ñoaùn
Giaûm thoâng khí  PaCO2; pH 
Giaûm O2 trong maùu ñoäng maïch
- Giaûm O2  PaO2
- Giaûm O2 hoaø tan (CaO2)  SaO2 vaø/hoaëc  HbO2
Giaûm cung caáp O2 cho moâ  CaO2, vaø/hoaëc  cung
löôïng tim

5. NGUYEÂN NHAÂN TAÊNG CO2
 TRUNG TAÂM HOÂ HAÁP.
 ÑÖÔØNG DAÃN TRUYEÀN THAÀN KINH.
 LOÀNG NGÖÏC-MAØNG PHOÅI.
 TAÊNG KHAÙNG LÖÏC ÑÖÔØNG THÔÛ:
 TAÉC HOÂ HAÁP TREÂN.
 TAÉC HOÂ HAÁP DÖÔÙI.

6. NGUYEÂN NHAÂN GAÂY GIAÛM O2
 Giaûm noàng ñoä O2 trong khí hít vaøo.
 Giaûm thoâng khí pheá nang.
 Baát töông hôïp thoâng khí vaø töôùi maùu: vieâm phoåi, xeïp
phoåi, vieâm tieåu pheá quaûn, phuø phoåi, hoäi chöùng suy hoâ
haáp caáp.
 Giaûm khuyeách taùn khí qua maùng pheá nang – mao
maïch: phuø phoåi, hoäi chöùng suy hoâ haáp caáp, vieâm
phoåi, xô phoåi.

7. Giaûm oxy do baát töông hôïp V/Q

8. Giaûm oxy do baát töông hôïp V/Q
Giaûm oxy do shunt
coù theå khoâng ñaùp
öùng vôùi FiO2 100%

9. Giaûm oxy do giaûm khueách taùn
 Taêng FiO2 caûi thieän
tình traïng thieáu O2
 Thieáu O2 naëng theâm
khi gaéng söùc.
 Taêng khoaûng caùch pheá nang –
mao maïch

10. LAÂM SAØNG
 Thôû gaéng söùc:
 Nhòp thôû
 Tieáng thôû baát thöôøng
 Söû duïng cô hoâ haáp phuï
 Phaäp phoàng caùnh muõi
 Thôû hieäu quaû: pheá aâm (giaûm hay maát hay bt,
loàng ngöïc nhoâ.
 Haäu quaû suy hoâ haáp:
 Tri giaùc.
 Nhòp tim, HA
 Maøu saéc da

11. LAÂM SAØNG
 Thôû reân (aâm thanh nheï, ngaén nghe thì
thôû ra): do ñoùng thanh thieät sôùm cuoái kyø
thôû ra, thöôøng gaëp ôû treû nhoû.
 Thôû rít (tieáng thôû thoâ raùp nghe ôû thì hít
vaøo khi treû naèm yeân) do taéc ñöôøng hoâ
haáp treân.
 Khoø kheø: taéc ñöôøng hoâ haáp döôùi

12. LAÂM SAØNG:
 Khoù thôû thì hít vaøo: do taéc ngheõn ñöôøng
hoâ haáp treân.
 Khoù thôû thì thôû ra: do taéc ngheõn ñöôøng hoâ
haáp döôùi: vieâm tieåu pheá quaûn, suyeãn, dò
vaät.
 Khoù thôû khoâng roõ thì naøo: toån thöông thaàn
kinh-cô, maøng phoåi, hay toån thöông nhu
moâ phoåi.

13. PHAÂN ÑOÄ SHH
TC Ñoä 1 Ñoä 2 Ñoä 3
Hoâ haáp · NT taêng <
30%
· NT taêng 30 - 50%.
· Co keùo cô hoâ haáp
phuï
· NT taêng > 50%
· Thôû chaäm, khoâng
ñeàu, ngöng thôû.
Nhòp tim · (-/+)
· HA taêng
· (++).
· HA taêng
· (+++) /nhòp chaäm.
· HA coù theå giaûm
Tri giaùc Tænh Böùt röùt, laãn loän Lô mô, hoân meâ
Ñaùp öùng
vôùi O2
BT Khoâng tím vôùi O2. Tím khi cho oxy.
PaO2 (%) 60-80 40-60 < 40
Ñaùnh giaù Coøn buø Coøn buø Maát buø

14. Caän laâm saøng
spo2
HbO2 + RHb
X 100HbO2
=
ÑO SPO2:
Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán keát quaû SpO2: khoâng chính xaùc:
 Cöû ñoäng cuûa ngoùn tay.
 Maïch yeáu hay khoâng coù maïch.
 Caùc chaát nhuoäm maøu.
 Khoâng nhaän ra caùc Dyshemoglobulin.
 Khi Hb quaù thaáp (< 3 g/dl).

15. KHÍ MAÙU
 Xaùc ñònh CÑ: PaO2 < 60 mmHg vaø/hoaëc PaCO2
> 50 mmHg.
 Phaân ñoä SHH khi FiO2 = 21%:
Möùc ñoä PaO2 (mm Hg) SaO2 (%)
Nheï 60 - 79 90 - 94
Trung bình 40 - 59 75 - 89
Naëng < 40 < 75
 Khi FiO2 > 21%: PaO2 = 5 x FiO2

16. Öùng duïng trong ñieàu trò
PaO2 YÙù nghóa vaø caùch xöû lyù
PaO2 < 60 Giaûm O2 maùu chöa ñöôïc ñieàu chænh
60 < PaO2 < 100 Giaûm O2 maùu ñaõ ñöôïc ñieàu chænh, nhöng Bn seõ bò
giaûm O2 maùu neáu giaûm FiO2
100 < PaO2 <PaO2 döï
ñoaùn
Bn seõ bò giaûm O2 maùu neáu ngöøng O2, nhöng coù theå
giaûm FiO2 ñöôïc
PaO2 > PaO2 döï ñoaùn Giaûm O2 maùu ñieàu chænh quaù dö, coù theå khoâng giaûm
O2 maùu khi ngöøng O2, nhöng phaûi giaûm O2 daàn daàn.

17. CHAÅN ÑOAÙN PHAÂN BIEÄT CAÙC
CÔ CHEÁ GIAÛM OXY MAÙU
Baát thöôøng PaO2 PaCO2 AaDO2
Giaûm thoâng khí   
Shunt töông ñoái  , ,  
Shunt tuyeät ñoái  ,  
Roái loaïn khuyeách
taùn
 luùc nghæ,  khi gaéng
söùc
,  

18. Chaån ñoaùn nguyeân nhaân SHH
Toån thöông phoåi ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo:
 Laâm saøng: trieäu chöùng laâm saøng nghi ngôø
toån thöông phoåi.
 X-quang: coù toån thöông phoåi.
 Khí maùu:
 A-aDO2 baát thöôøng
 PaO2/FiO2 < 300
Thay ñoåi coù yù nghóa tieân
löôïng xaáu:
 PaO2 < 60 mmHg khoâng
caûi thieän sau cung caáp O2.
 AaDO2 > 400.
 PaO2/FiO2 < 200

19. Tieáp caän beänh nhaân giaûm oxy maùu
1. Xaùc ñònh chaån ñoaùn vaø chaån ñoaùn phaân bieät döïa treân laâm saøng
vaø caän laâm saøng.
2. Xem xeùt khí maùu ñoäng maïch :
 PaO2, PaCO2, AaDO2  coù toån thöông phoåi.
3. X- Quang phoåi:
 Phoåi saùng hay baát thöôøng ít gôïi yù giaûm O2 do giaûm thoâng khí hay
giaûm V/Q
 Toån thöông ñoâng ñaëc hay môø nhieàu gôïi yù giaûm O2 do Shunt
4. Döïa treân caùc böôùc treân xaùc ñònh cô cheá giaûm O2 (giaûm thoâng khí,
giaûm V/Q, hay shunt), khôûi ñaàu ñieàu trò nhö sau:
 Cung caáp O2 thaáp cho giaûm thoâng khí vaø cho giaûm V/Q.
 Cung caáp O2 cao cho giaûm O2 do shunt.

20. ÑIEÀU TRÒ
 Nguyeân taéc ñieàu trò:
- Ñaûm baûo toát thoâng khí vaø O2.
- Duy trì khaû naêng chuyeân chôû O2.
- Cung caáp ñuû naêng löôïng.
- Ñieàu trò nguyeân nhaân.

21. THOÂNG KHÍ:
 THOÂNG KHÍ:
 Tö theá thích hôïp.
 Ngöõa ñaàu naâng caèm.
 Huùt ñaøm nhôùt.
 Taéc ngheõn ñöôøng thôû.
 Khí dung
ADRENALINE,
DEXAMETHASONE.

22. CUNG CAÁP OXY
 Chæ ñònh oxy lieäu phaùp:
 SHH ñoä 2 hay
 PaO2 < 60 mmHg hoaëc
 SpO2 < 90%
 Hay baát kyø tình huoáng naøo nghi ngôø beänh nhaân giaûm
oxy maùu: chaán thöông, soác, ngoä ñoäc
 Cung caáp O2: khi beänh nhaân thôû buø ñöôïc.

23. DUÏNG CUÏ CUNG CAÁP OXY
 2 LOAÏI:
 LÖU LÖÔÏNG THAÁP
- Khoâng cung caáp toaøn boä khí hít vaøo.
- Coù khí phoøng trong khí hít vaøo.
- FIO2 thay ñoåi theo: theå tích löu thoâng, nhòp thôû,
kieåu thôû.
 LÖU LÖÔÏNG CAO
- Cung caáp toaøn boä khí hít vaøo.
- FIO2 haèng ñònh.

24. DUÏNG CUÏ
 LÖU LÖÔÏNG THAÁP
 Cannula muõi
 Catheter muõi
 Mask ñôn giaûn
 Mask thôû laïi
 Mask khoâng thôû laïi
 conserving devices
 LÖU LÖÔÏNG CAO
 venturi mask
 mask khí quaûn
 CPAP qau mask
 NCPAP
 Maùy thôû

25. CHOÏN DUÏNG CUÏ DÖÏA VAØO
 Tình traïng SHH
 FIO2 maø duïng cuï coù theå cung caáp
 Öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa duïng cuï.
 Dung naïp cuûa beänh nhaân.

26. KHOAÛNG DÖÏ TRÖÕ GIAÛI PHAÃU

27. THOÂNG KHÍ: cannula
FiO2 ôû treû < 12 thaùng:
Soá lít oxy/ph FiO2 (%)
0.25 30 – 35
0.50 40 – 45
0.75 60
1 65
Neáu nhieàu hôn nöõa Vaãn khoâng taêng theâm
Treû  12 thaùng: FiO2 = 20 + 4 x soá lít oxy

28. Catheter MUÕI
 Coá dònh deã
 Khoù chòu
 1-6 lpm
 0.22-0.40 FIO2

29. Mask:
 Coù 2 loaïi: ñôn giaûn vaø coù tuùi döï tröõ
 Mask phaûi coù löu löôïng toái thieåu laø 5 lpm
ñeå beänh nhaân traùnh hít laïi khí CO2

30. Mask ñôn giaûn
 5-10 lpm
 Ñaït noàng ñoä FiO2
haèng ñònh hôn
l/phuùt FiO2
6 0.4
7 0.5
8 0.6

31. Mask thôû laïi
 Khí thôû ra coù theå
vaøo tuùi döï tröû
 FIO2 0.60-0.80
l/phuùt FiO2
6 0.6
7 0.7
8 0.8
9-10 0.8

32. Mask khoâng thôû laïi
 Coù van 1 chieàu ngaên
khí vaøo tuùi döï tröõ.
 Van 1 chieàu ngaên
caûn khí phoøng vaøo
Mask
 FIO2: 0.90
 Mask phaûi chaët.
 Khoù chòu.

33. Duïng cuï löu löôïng cao

34. Venturi Mask
 Ñaùp öùng ñuû nhu
caàu khí hít vaøo cuûa
bn
 Cung caáp chính xaùc
FiO2 mong muoán

35. Mask qua choå môû khí quaûn

36. Mask CPAP

37. Nasal CPAP

38. BiPAP

39. Maùy thôû

40. Tai bieán cuûa oxy lieäu phaùp
 Xeïp phoåi do haáp thu
 ÖÙc cheá thoâng khí
 Ñoäc tính Oxy
 Beänh voõng maïc ôû treû sanh non

41. OXY LIEÄU PHAÙP

42. Xin caûm ôn quyù anh chò!

43.  Arterial oxygen content:
 CaO2 = (1.34 x Hb x SaO2) + (0.0031 x PaO2)
 Mixed venous oxygen content:
 CvO2 = (1.34 x Hb x SvO2) + (0.0031 x PvO2)
 Oxygen delivery: DO2 (mL/min) = Q x CaO2
 Normal: 500 mL/min/m2
 Oxygen consumption:
 VO2 = Q x (CaO2 - CvO2)
 Oxygen extraction:
 O2 Extraction Ratio = (CaO2 - CvO2)/CaO2
 Normal: 25 - 30%

44. Tissue hypoxia: How to detect
 Clinical Assessment:
 no specific clinical signs of tissue hypoxia,
 a number of well-known signs (mental
obtundation, decreased urine output,
abnormal vital signs, etc) often indicate
specific organ dysfunction, a common late
sequela of tissue hypoxia

45. Tissue hypoxia: How to detect
 pH and lactate
 hypoxic
 nonhypoxic causes (eg, delayed clearance of lactate,
accelerated aerobic glycolysis, and dysfunction of
pyruvate dehydrogenase)
 Plasma lactate:
- good prognostic indicator.
- Plasma lactate: easy to measure and can be followed
sequentially to assess prognosis or the patient's response to
therapy

46. Treatment of tissue hypoxia
 increased DO2 in patients with evidence of
tissue hypoxia.
 the first step:
 maximize arterial oxygen content by increasing
Hb & SaO2
 SaO2 ≥ 97%
 the next step is to augment the cardiac output.