4. Câu hỏi
- Huyết đồ : ai cần đến K/Q công thức máu ?
- Vị trí & vai trò của HĐ trong tổng thể thăm
dò chẩn đoán cho BN ?
- Hiệu năng máy phân tích HĐ tự động và
các nhược điểm
5. Thử đi tìm câu trả lời
Huyết đồ :
- không phải việc riêng của môn huyết học
- nằm trong tất cả các bệnh án nhập viện &
hầu hết các bệnh án ngoại trú
6. Vì sao ?
Vì các thay đổi trong Huyết đồ :
- không phải chỉ xuất hiện riêng ở các bệnh
huyết học
- còn là chỉ dấu (markers) của rất nhiều bệnh
khác
7. BC tăng cao ?
- Không phải tất cả đều là leucémie (may thay !)
- Nhiều nhất là nhiễm trùng
- Tăng BC đơn nhân nhiễm khuẩn (Infectious
Mononucleosis) do nhiễm EBV
- Lymphocyte tăng trong bệnh nhiễm mạn tính : lao
- Eosinophil tăng trong các bệnh dị ứng, nhiễm KST…
- Phản ứng sau stress
- Sai số do kỹ thuật lấy mẫu máu của người y tá
- ….
8.
9. BC giảm thấp ?
- Cũng không phải tất cả đều là leucémie aleucémique
(may thay !)
- Nhiều nhất là nhiễm siêu vi, HIV
- Lymphocyte giảm trong bệnh nhiễm HIV
- Nhược năng : nhược giáp, …
- Do thuốc : thuốc kháng giáp, trị ung thư, trị viêm gan
(interferon), trị lao, …
- Cường lách
- Bệnh huyết học : suy tủy, HLH, ….
13. HC giảm (thiếu máu) ?
- Cũng không phải đơn thuần bệnh huyết học (may
thay !)
- Mất máu cấp-mãn, sốt rét, HELLP …
- Suy thận mãn, xơ gan, nhiễm độc chì, nhược giáp …
- Do thuốc : trị ung thư, trị lao, gây tiêu huyết ở BN
G6PD…
- Có thai, thiếu Fe, vitamin B12, acid folic, lão suy
- Bệnh huyết học : thalassemia, tiêu huyết tự miễn….
14. HC tăng ?
- Cũng không phải đơn thuần bệnh huyết học (may
thay!) : đa HC, Thalassemia minor….
- Cô đặc máu
- Thông động – tỉnh mạch …
- Bệnh tim bẩm sinh, lỗ thông trong tim gây shunt T - P
- Thiếu oxy mãn, sống trên vùng cao
- Doping tiêm erythropoietin
- ...
15.
16. Tiểu cầu giảm ?
- Cũng không phải đơn thuần bệnh huyết học
- Nhiễm siêu vi, SXH Dengue, HIV…
- Do thuốc : trị lao, interferon, heparin (HIT), trị K …
- Sản khoa : do thai, HELLP* …
- Nhiễm trùng nhiễm độc,
- DIC, TTP ….
* HELLP : H = hemolysis, EL = elevated liver enzyme,
LP = low platelet count)
17. Do vậy : có được 1 bản K/Q huyết đồ
- Là một nhu cầu bức thiết của mọi chuyên
khoa
- Lượng giá sức khỏe tổng quát của BN
- Để định hướng chẩn đoán
- Để cấp cứu
- Để quyết định điều trị
- Để quyết định phẫu thuật ….
18. Do vậy : có được 1 bản kết quả huyết đồ
- Phải cung cấp được nhiều thông tin và độ chính
xác cao
- Tái lập kiểm tra được (reproducible)
- Có k/q nhanh chóng
- Làm được hàng loạt
- Không lệ thuộc tình trạng tâm lý, sức khỏe người
kỹ thuật viên (buồn ngủ, mệt, thị lực kém...) ….
Máy tự động đếm huyết cầu giúp khắc phục nhược
điểm và giải phóng sức lao động con người
19. Huyết đồ có tiếng nói ?
- CÓ !
- Vậy bắt nó nói !
31. ĐO DỰTRỮ SẮT
thấp cao
Thiếu Fe
- Thalassemia, bệnh Hb
- Có hiện tượng Viêm ?
- Ngộ độc chì
-
-
-
32. Vì sao nhược sắc, mà không phải thiếu sắt ?
Hemoglobin
- do globin : -globin ; -globin = thalassemia
- do Fe : sideroblastic anemia, MDS, viêm mạn
- do protoporphyrin : ngộ độc chì
74. Nguyên tắc vaän haønh
Nhaän dieän baèng Laser
Caûn quang nhaän dieän baèng teá baøo caûm ứng
quang
Nhận diện các dấu ấn (markers) : kích thước tb’,
kích thước và đặc điểm nhân , màng tb’ (CD), tb’
chất, haït đặc hiệu, maøu nhuoäm, huyønh quang baét
được…
Đếm theo doøng chaûy (flow cytometry)
Trở kháng (impedance)
75.
76.
77. Vai troø & ưu điểm
cuûa maùy đếm huyết cầu
Tăng số lượng test, giaûi phoùng sức lao
động
Giaûm thieåu sai leäch
Phaùt hieän caùc chi tieát ít nghó ñeán
Thựïc hieän caùc taùc vuï con người không
theå laøm được
80. Nhược điểm
cuûa maùy đếm huyeát caàu
Nhaän dieän sai leäch : đo đếm sai
Không thực hieän được caùc taùc vuï ngoaøi
laäp trình
Không thay được maét vaø khaû năng
nhaän xeùt phân tích cuûa con người