Perkongsian informasi menjana teknologi mencerna kreativiti mencetus inovasi demi suatu transformasi mengungguli generasi MADANI....

1. PENERANGAN

2. PENGALIR &
KABEL

3. TUJUAN PENERANGAN :
Pelatih akan dapat :
 Mengenal jenis-jenis pengalir.
 Mengenal jenis-jenis penebat bagi kabel.
 Mengenal kadaran saiz bagi kabel.
 Memilih saiz kabel yang hendak digunakan.

4. PENGALIR
 Ialah suatu bahan yang membenarkan
pengaliran elektron bebas atau secara beban
mengalir melaluinya.

5. JENIS-JENIS BAHAN PENGALIRYANG
BIASA DIGUNAKAN DALAM
PEMASANGAN PENGGUNA IALAH :

6.  ii Kuprum - adalah suatu pengalir kedua terbaik selepas perak.
Disebabkan kedua terbaik dan ciri-ciri yang terdapat padanya maka pengalir
kuprum biasanya digunakan sebagai pengalir kabel atau pengalir-pengalir
selain daripada kabel yang digunakan dalam pemasangan.
 Nilai kerintangan ialah 17.5µ Ωmm

7.  iv.Timah -adalah suatu pengalir yang digunakan sebagai bahan sadur untuk
cantuman pengalir kabel semasa pematerian. Pengalir timah mudah cair
apabila dipanaskan.
 Nilai kerintangan ialah 120µ Ωmm

8. PENEBAT
 Penebat ialah suatu bahan yang menghalang atau
tidak membenarkan arus mengalir melaluinya
dengan mudah.
 Bahan-bahan penebat yang biasa digunakan bagi
keselamatan pengguna dari kejutan elektrik dalam
sistem pemasangan ialah :
 Getah
 Polivinil klorid
 Kertas terisitepu
 Penebatan mineral
 Bakelit

9.  Getah - adalah suatu bahan penebat yang mempunyai rintangan
tinggi, oleh itu, kegunaannya sebagai bahan dalam sistem pemasangan
adalah menyeluruh. Sebagai contoh ia biasa digunakan untuk menyaluti
pengalir kabel.

10. Kebaikan - Getah
 Penebat yang baik.
 Tidak mudah dimasuki air.
 Mudah dilentur.
Keburukan - Getah
 Mudah terbakar.
 Mudah rosak apabila terkena cahaya matahari.

11.  Polivinil klorid - adalah suatu jenis bahan penebat campuran di antara
plastik dan getah. Penebat PVK biasanya digunakan sebagai bahan penebat
kabel bagi negara yang mempunyai suhu ambien normal dan biasa sepanjang
tahun. Suhu pengendalian pengalir ialah 70° C.
POLIVINIL KLORID

12.  Kertas terisitepu - adalah suhu bahan penebat yang
boleh meresapi lembapan, oleh itu ia biasa digunakan sebagai
penebat kabel yang digunakan di kawasan lembap contohnya
sebagai pengalir kabel bawah tanah.
 Penebatan mineral - adalah suatu penebat daripada jenis
mineral di mana ia tahan suhu panas, minyak dan sebagainya.
Bahan mineral jenis magnesium oksida biasanya digunakan
sebagai penebat kabel.

13. KABEL
 Pada umumnya kabel adalah suatu bahan yang
membentuk sesuatu litar pada beban dalam sistem
pemasangan elektrik. Dengan ini kabel yang
digunakan mestilah mampu mengalir arus,
menghalang dari berlaku denyutan daya gerak
elektrik apabila tersentuh padanya dan mempunyai
tempoh hayat yang lama. Bagi membentuk sesuatu
binaan kabel terbahagi kepada tiga bahagian iaitu :
 Pengalir.
 Penebat.
 Perlindungan mekanikal.

14. PENGALIR KABEL
 Pengalir kabel biasanya diperbuat daripada
kuprum dan aluminium.Tetapi peraturan IEE
telah menyatakan bahawa luas keratan rentas
pengalir 10 mm² atau kurang mestilah daripada
jenis kuprum. Pengalir aluminium tidak
dibenarkan bagi luas keratan rentas tersebut
kerana ia mudah patah semasa kerja
pendawaian dilakukan.

15. PEMILIHAN KUPRUM SEBAGAI
PENGALIR KABEL ADALAH KERANA IA
MEMPUNYAI CIRI-CIRIYANG BERIKUT :
 Kerintangannya yang rendah.
 Mudah dibentuk menjadi pengalir.
 Mudah disadur untuk tujuan pematerian.

16. TERDAPAT DUA CARA UNTUK
MENYATAKAN UKURAN SESUATU
SAIZ KABEL IAITU :
 Dengan secara bilangan lembar dan garispusat setiap
lembar
(cth ; 7/1.04mm).
 Dengan menyatakan secara luas keratan rentas
keseluruhan pengalir kabel (cth ; 6 mm² )

17.  Bagi menentukan ukuran sesuatu kabel atau bagi menukar salah
satu bentuk ukuran kabel boleh digunakan formula berikut :
 Luas keratan rentas ( area ) = π J² x lembar.
 Nota : J² ditukarkan kepada ( garispusat /2 )² kerana garispusat
adalah separuh daripada jejari.
 Luas keratan rentas ( area ) = π ( gp /2 )² x lembar.
FORMULA

18. CONTOH PENGIRAAN
 Sekiranya saiz kabel diberi 7/1.04mm dan tukarkan saiz
tersebut dalam bentuk luas keratan rentas.
 Luas keratan rentas ( area ) = π ( gp /2 )²
 = 3.142 x ( 1.04/2 )² x 7
 = 3.142 x ( 1.08/4 ) x 7
 = 3.142 x 0.27 x 7
 = 5.94mm² @ 6mm²

19. RINTANGAN SESUATU PENGALIR
BERGANTUNG KEPADA :
 Panjang pengalir.
 Jenis bahan pengalir.
 Suhu sekeliling.

20. PENEBAT KABEL
 Penebat yang menyalut pengalir kabel mestilah mempunyai
rintangan yang tinggi bagi menghalang arus terkeluar dan
disentuh oleh penguna. Jenis-jenis penebat kabel telah diberi
di permulaan bab ini seperti getah, pvk, penebat mineral dan
kertas terisitepu

21. PELINDUNG MEKANIKAL
 Pelindung mekanikal adalah suatu bahan yang
disalutkan atau dilapikkan sekeliling penebat kabel
untuk mengelak berlaku kerosakan ke atas kabel
semasa pemasangan atau di sepanjang
perkhidmatannya.

22. TERDAPAT BERBAGAI-BAGAI CARA ATAU
BAHANYANG BOLEH DIGUNAKAN SEBAGAI
PELINDUNG MEKANIKAL PADA KABEL. DI
ANTARA CARA ATAU BAHANYANG
DIGUNAKAN ADALAH SEPERTI BERIKUT :
 Salutan polivinil klorid.
 Salutan getah.
 Dawai atau pita keluli dalam bentuk perisai.
 Salutan plumbum.
 Salutan kuprum.
 Konduit atau sesalur atau salur.

23. KABEL BOLEH DIKENALI DENGAN
TIGA CARA IAITU
 Penebat.
 Perlindungan mekanikal.
 Penebat dan perlindungan mekanikal.

24. JENIS-JENIS KABEL
 PVC kabel – PolyVinyl Chloride.
 PVC/swa/PVC – Armoured cable( PVC-Stell wire
Armoured-PVC).
 MICC – Mineral Insulated Copper Covered.
 PICDSTA –Paper Insulated Cover Double Sheat
Tar Armoured.
 XLPE – Cross Line Poly Ethylene.

25. PVC KABEL-KABEL PENEBAT PVK ATAU
GETAH BERSALUT PVK / GETAH
 Kabel ini biasanya digunakan untuk pendawaian domestik dan
kabel perhidmatan oleh pihak berkuasa bekalan.

26. KABEL PENEBAT PVK BERPERISAI
(PVC/SWA/PVC) – ARMOURED CABLE

27.  Mempunyai perisai sebagai perlindungan mekanikal.
 Penebatan PVC yang digunakan adalah teguh dan
boleh tahan panas sehingga 85°C.
 Pengalir biasanya dibuat dari aluminium atau
tembaga.
 Terdapat dalam beberapa teras iaitu :
 2 teras.
 3 teras.
 4 teras.
 Pelbagai teras ( multicore cable).

28. KEGUNAANNYA :
 Untuk penyambungan di antara alatubah dan
papan pembahagian voltan rendah.
 Untuk penyambungan di antara alatubah dan
papan agihan voltan rendah.
 Untuk penyambungan di antara alatubah dan
papan suis utama pengguna.
 Untuk sistem pembahagian pelbagai pengguna .
 Untuk sistem pemasangan lampu- lampu jalan
dan awam.

29. TERDAPAT 4 WARNAYANG BIASA
DIGUNAKAN :
 Merah untuk Fasa Merah.
 Kuning untuk Fasa Kuning.
 Biru untuk Fasa Biru.
 Hitam untuk Neutral.

30. KABEL PILCDSTA (PAPER INSULATED
LEAD COVERED DOUBLE STEELTAPE
ARMOURED) – KABEL BERPENEBAT
KERTAS

31. PENGALIR
 Pengalir terdiri daripada aluminium dan tembaga
 Pengenalan pengalir
0 – Neutral
1 – Merah
2 – Kuning
3 – Biru
 Rupa bentuk pengalir - kurang dari 16mm berbentuk
lembaran bulat dan lebih dari 16mm berbentuk lembaran
“shaper”.

32.  Isian - “Impergrant Filler” – Impergrant diperbuat
daripada tapisan “Viscous berserta Refinde Rosin (Gum
Pasfree)”, dan di antara fungsi-fungsi impergrant ialah :
 Memperbaiki ketegangan elektrik.
 Pelincir bagi memudahkan pergerakan tape apabila kabel
 tersebut ditambah.
 Mempertingkatkan pengaliran haba.

33.  Jut - Diletakkan di antara penebat kertas dan ia juga membentuk kabel
menjadi bulat.
 Penebat talian kertas (Belt Paper) -berfungsi sebagai penebat tambahan di
antara pengalir dan bumi
 -Tebal talian kertas ialah :
 1.4mm - di antara pengalir
 1.2mm – di antara pengalir dan sarung plumbum

34. JENIS BEDDING :
 Pita kertas beserta “Bitumin” (atau pita PVC)
 Bahan “Fibros Bitumin”

35. “Serving” - diperbuat dari bahan-bahan
Fibros-Bitumin dan tebalnya 2mm
 digunakan untuk menyaluti bahagian luar kabel.
 juga diperbuat daripada “JuteYam”,“Hessian
 Tape”,“Neutral Cotton” atau “Synthetic Fiber
 Tape”. - lapisan serbuk putih digunakan untuk
mengelakkan dari melekat.

36. KABEL “XLPE”
 Maksud “XLPE” ialah Cross Link Ethylene.
 Penebatnya dibuat dari bahan plastik yang diberi nama
“Cross Link Poly Ethylene” yang menggantikan kertas.
Penebat plastik pepejal ini disalut pada setiap pengalir
fasa yang terdiri dari pengalir aluminium dan tembaga.

37.  Mudah dibentuk mengikut saiz pengalir
dengan cara “Tool & Die” mengeliling
pengalir agar tiada rongga terjadi di antara
pengalir dan plastik.
 Plastik adalah bahan yang ringan dan mudah
penjagaanya .
 Pemasangan yang mudah jika dibandingkan
kabel jenis lain
 Tidak mudah menyerap air.
Sebab menggantikan penebat plastik ialah :

38.  Kehilangan daya elektrik adalah rendah.
 Harganya mahal jika dibandingkan jenis kabel
lain.
 “Thermoset Plastik” digunakan untuk
perencat nyalaan disebabkan bahan ini tidak
mudah berubah nilai dan bentuk serta dapat
menahan tekanan haba geseran ataupun
tarikan.
 Pembawa arus yang tinggi dari kabel
PILCDSTA.
Sambungan….

39. KEGUNAANYA :
 Kawasan pencemaran kimia dan minyak.
 Kawasan tidak rata atau tempat tinggi.
 Kawasan paya atau tanah berat

40. PANDUAN PENERANGAN
 XLPE Power Cable – Federal Power & Telecoms Sdn Bhd.
 BS 6622 : 1985.
 IEC 502.

41. PENGALIR DARI JENIS ALUMINIUM
DANTEMBAGA

42. KABEL MICC (MINERAL INSULATED
COPPER COVERED) – KABEL
BERKELONGSONG TEMBAGA BERTEBAT
BAHAN GALIAN.

43. PENGENALAN KABEL
 Sarung luaran diperbuat dari tembaga tanpa
pateri pada takat lebur 1038 °C.
 Penebatnya dari jenis Magnesium Oksida dengan
takat lebur pada 2800 °C.
 Pengalirnya dari jenis tembaga elektronik
( electrolytic copper) takat lebur 1083 °C
 British Standard bagi kabel ini ialah BS 6207.

44.  Pengalir didapati dalam dua jenis iaitu:
 LIGHT DUTY L 500V – digunakan untuk kuasa rendah.
 HEAVY DUTY H 750V – digunakan untuk kuasa tinggi.
 Pengalir dalam bentuk teras iaitu 1,2,3 dan 4 teras.
 Kabel ini digunakan untuk pendawaian di tempat
suhu yang tinggi atau tempat mudah terbakar seperti
rumah dandang (boiler house) untuk sistem
pencegah kebakaran dan lain-lain.
 Penamatan kabel ini menguna kabel gland.

45. CIRI-CIRI DAN KEISTIMEWAAN KABEL INI
 Tahan api-ketahanan telah diuji dalam ujian IEC
331 dan diiktiraf sebagai “FIRE RESISTANT”
 Kalis cecair dan gas- sarung logam luar yang
bersambungan tanpa pateri menjadi kabel yang
tidak dapat ditembusi oleh sebarang cecair dan
gas.
 Garispusat kecil dan kemampuan tinggi (hight
capacity).
 Mudah dilentur (flexibility).

46.  Tahan kakisan.
 Kos pemasangan yang kompetitif.
 Kalis letupan.
 Operasi pada suhu tinggi.
 Ketahanan atau rintangan.
 Sistem pembumian.
 Sistem nuklear (nuklear radiators).
 Ketahanan operasinya tanpa penyelenggaraan.
Sambungan…..

47. PENGENALAN BAGI KABEL BUKAN
BOLEH LENTUR
 Warna campuran hijau dan kuning hanya dikhaskan untuk
pengenalan bagi pengalir perlindungan litar sahaja dan bukan
untuk sebarang kegunaan yang lain.
 Setiap kabel teras tunggal, 2 teras atau teras berbilang yang
digunakan sebagai pendawaian tetap mestilah dibuat
pengenalan pada keseluruhan kabel. Cara pengenalan
dijalankan adalah seperti berikut:

48. JADUAL 51A
 Pengenalan warna teras kabel tak boleh lentur dan
konduktor dedah untuk pendawaian tetap. Bagi kabel
bertebatkan p.v.c berperisai dan kabel bertebatkan kertas,
lihat Peraturan IEE 514-06-01 (ii)

49. Fungsi Pengenalan warna
Konduktor pelindung (termasuk
pembumian)
Fasa litar fasa tunggal a.u
Neutral litar fasa tunggal atau
tiga fasa
Fasa R litar a.u tiga fasa
Fasa Y litar a.u tiga fasa
Fasa B litar a.u tiga fasa
Positif a.t. litar dua dawai
Negatif a.t. litar dua dawai
Luar (positif dan negatif) a.t. litar
2 dawai diterbitkan daripada
sistem 3 dawai
Positif litar a.t. 3 dawai
Dawai tengah litar a.t. 3 dawai
Negatif litar a.t. 3 dawai
Bumi fungsional -
Telekomunikasi
Hijau dan kuning
Merah ( atau kuning atau biru
*)
Hitam
Merah
Kuning
Biru
Merah
Hitam
Merah
Merah
Hitam
Biru
Krim ( lihat BS 6701 Bahagian
1 )

50. JADUAL 51B
 Pengenalan warna teras kabel boleh lentur dan kord
boleh lentur 4

51. 4
Bilangan teras Fungsi teras Warna teras
1
2
3
4 atau 5
Fasa
Neutral
Pelindung
Fasa
Neutral
Fasa
Neutral
Pelindung
Fasa
Neutral
Pelindung
Perang
Biru
Hijau-dan-kuning
Perang
Biru2
Perang³
Biru2
Hijau-dan-Kuning
Perang atau hitam
Biru²
Hijau-dan-Kuning

52. PERATURAN KABEL UMUM
 Bagi semua jenis kabel, jika luas keratan rentas pengalirnya
10mm2 atau kurang, maka pengalirnya hendaklah daripada
kuprum.
 Kadaran voltan bagi setiap kabel mestilah tidak kurang daripada
voltan nominal (bekalan) atau voltan yang ditetapkan.
 Kapasiti membawa arus setiap kabel mestilah tidak kurang
daripada arus maksima yang mengalir dalam kabel.

53. PERATURAN IEE BAGI KORD DAN KABEL
BOLEH LENTUR (PENGGUNAAN)
 Kord dan kabel boleh lentur boleh dipasang pada semua alat
elektrik yang berkadaran kurang daripada 3 kw.
 Dawai perisai pada kord dan kabel boleh lentur tidak boleh
digunakan sebagai pengalir perlindungan litar, oleh itu satu
pengalir perlindungan litar yang berasingan mesti diadakan.
 Kord dan kabel boleh lentur tidak boleh digunakan sebagai
pendawaian tetap kecuali ia sependek-pendek yang boleh.

54. BERAT MAKSIMUMYANG BOLEH
DITANGGUNG OLEH KORD BOLEH LENTUR
ADALAH SEPERTI BERIKUT:
Lembaran dan
garispusat
Luas keratan
rentas
Berat maksimum
16/0.2mm
24/0.2mm
32/0.2mm
0.5mm2
0.75mm2
1.0mm2
2 kg
3kg
5kg

55. PEMILIHAN SAIZ KABEL
 Tujuan :
 Mengenalpasti jenis , saiz dan kapasiti membawa
arus.
 Mengenalpasti faktor pemilihan kabel.

56. DEFINASI PEMILIHAN KABEL
 Pemasangan yang baik bergantung kepada pemilihan kabel
dan pendawaian yang sesuai. Oleh itu pemilihan yang teliti
hendaklah dibuat agar kabel tersebut tidak membahayakan
pengguna tetapi cekap dan berharga murah. Untuk memenuhi
kehendak Peraturan IEE pada jadual 4D1A hingga 4L1A telah
disediakan kadaran arus dan susutan voltan berbagai-bagai
saiz dan jenis kabel. Kadaran voltan kabel-kabel ini adalah
600/1000V atau 1000/1000V bagi kabel yang bertebatkan
mineral. Kesemua voltan ini dikendalikan pada frekuensi 50
Hz. Untuk membuat pemilihan kabel, faktor-faktor berikut
adalah diambil kira iaitu:
 Jenis kabel.
 Susutan voltan.
 Keupayaan kabel membawa arus.

57. PEMILIHAN SAIZ KABEL BAGI SESUATU
BEBAN BERGANTUNG KEPADATIGA
PERKARA UTAMA IAITU:
 Kabel itu mesti mampu membawa arus maksimum
(beban penuh) yang mengalir dalam litar tanpa
pemanasan yang tidak wajar.
 Susutan voltan yang berlaku pada kabel ketika
membawa arus maksimum mestilah tidak melebihi
daripada 4% voltan bekalan.
 Saiz fius atau pemutus litar dimana dipilih atau
dilaraskan kepada sesuatu nilai yang hampir dan lebih
tinggi daripada yang didapati.

58. SIMBOLYANG DIGUNAKAN UNTUK PEMILIHAN KABEL
MENGIKUT PERATURAN IEE ADALAH SEPERTI BERIKUT :
 Iz – Kapasiti membawa arus sesuatu kabel, di bawah keadaan
pemasangan tertentu.
 lt - Nilai arus yang dijadualkan di dalam lampiran bagi jenis
kabel dan kaedah pemasangan.
 Ib – Rekabentuk arus sesuatu litar/arus beban penuh yang
dibawa oleh litar.
 In – Kadaran arus pemasangan alat perlindungan.
 I2 - Arus kendalian suatu peranti yang melindungi litar
terhadap beban lebih.

59.  Dalam semua keadaan Iz mestilah tidak kurang daripada Ib
dan In juga mestilah tidak
 kurang dari Ib – (Ib < In < Iz).
Sambungan….

60. FAKTOR UTAMA PEMILIHAN SESUATU
KABEL ADALAH SEPERTI BERIKUT :
 Jenis kabel – merujuk kepada ketahanan kabel terhadap
suhu tempat kabel itu digunakan.
 Kemampuan membawa arus – kemampuan kabel
membawa arus litar (Ib) dengan selamat haba yang
dihasilkan oleh kabel ketika membawa arus menentang
rintangan pengalir hendaklah sama banyak dengan
kehilangan haba yang disebabkan oleh aliran pancaran
kabel itu. Dengan pemilihan begini barulah kabel itu
dikatakan selamat, kemampuan membawa arus ini
merujuk kepada saiz kabel.

61.  Kaedah pemasangan- sama ada pemasangan kabel itu
terdedah atau tertutup. Jika kabel itu tertutup seperti dalam
pembuluh, kemampuan membawa arusnya berkurangan
berbanding dengan kabel yang dipasang terdedah.
 Faktor kumpulan (pembetulan)-kabel yang dipasang secara
berkumpulan sukar mengeluarkan kepanasan yang wujud
berbanding dengan kabel yang dipasang berasingan. Dengan
itu kadaran kemampuan membawa arus kabel berkenaan
berubah (berkurangan).
 Faktor pembetulan bagi kabel berkumpulan boleh didapati
dalam Peraturan IEE jadual 4B1 dan 4B2. Jika jarak kabel lebih
dari 2 kali garis pusat keseluruhan kabel maka faktor
pembetulan boleh tidak digunakan.

62.  Suhu ambien – kabel yang dipasang ditempat yang mempunyai
suhu ambien yang tinggi sukar menyebarkan haba yang
terhasil berbanding dengan suhu ambien yang rendah. Dengan
itu keupayaan membawa arus bagi kabel juga berubah
(berkurangan). Suhu memberi kesan kepada rintangan pada
pengalir kerana suhu berkadar terus dengan rintangan (T R)↔
dan rintangan berkadar songsang dengan arus (R 1/1). Maka↔
jika suhu meningkat naik, rintangan akan turut meningkat,
tetapi keupayaan bawa arus pengalir akan menurun.
 Faktor pembetulan bagi suhu boleh didapati dalam Peraturan
IEE jadual
 4C1 dan 4C2.

63.  Penebat terma - kabel yang digunakan untuk tujuan
pemanasan bilik dan sebagainya. Kabel ini dihalang
dengan bahan penebat terma agar suhu kepanasan
itu dapat disebarkan untuk memanaskan bilik.
Saiznya lebih besar berbanding dengan kabel untuk
kegunaan biasa.
 Susutan voltan - pastikan susutan voltan tidak
melebihi 4% voltan namaan (bekalan).

64. KAEDAH PENGIRAAN PEMILIHAN
KABEL
 Terdapat dua cara membuat pemilihan saiz kabel iaitu
dengan menggunakan jadual Peraturan IEE atau dengan
membuat perkiraan secara hukum ohm.Tetapi diingatkan
cara yang paling tepat dan lazim digunakan oleh pihak
berkenaan ialah dengan menggunakan jadual 4D1A hingga
4L1A. Bagi pengiraan, hukum ohm biasanya digunakan jika
kita membuat sesuatu anggaran saiz kabel.

65. PERKIRAAN DENGAN MENGGUNAKAN
JADUAL PERATURAN IEE.
 Formula yang bias digunakan ialah :
 Kadar keperluan kabel
= Kadar alat perlindungan In
Faktor pembetulan Cg

66. Untuk mengira arus Beban tiga fasa a.u Beban satu fasa a.u
Jika Kilowatt (kW)
diketahui
I = kW x 1000
√ 3 x V x P.F
I = kW x 1000
V x P.F
Jika Kuasa Kuda (Hp)
keluaran diketaui
I = Hp x
746
√ 3 x V x P.F x
Eff
I = Hp x 746
V x P.F x Eff
Jika Kilovolt-ampere
(kVA) diketahui
I = kVA x 1000
√ 3 x V
I = kVA x 1000
V

67. PERKIRAAN DENGAN MENGGUNAKAN
FORMULAVOLTAN SUSUT
 Vd =Vd / A /m x I x L
Di mana :
 Vd – voltan susut.
 Vd /A / m – Volt susut per amp per meter (mV).
 I – arus beban penuh.
 L – panjang pengalir yang digunakan.

68.  Voltan susut yang dibenarkan dalam kabel mengikut peraturan
IEE ialah 4% daripada voltan bekalan.
 - Bagi voltan bekalan satu fasa = 4% x 240 = 9.6V.
 - Bagi voltan bekalan tiga fasa = 4% x 415 = 16.6V.
Sambungan….

69.  Variasi voltan bagi pihak berkuasa bekalan yang dibenarkan ialah
+5%, - 10%
 - +5% = 5% x 240 = 12V
 = 240 + 12 = 252V
 - -10% = 10% x 240 = 24V
 = 240 - 24 = 216V

70.  Bagi pemasangan satu fasa voltan bekalan dibenarkan ialah di
antara 216V hingga 252V.
 - +5% = 5% x 415 = 20.75V
 = 415 + 20.75 = 435.75V
 - -10% = 10% x 415 = 41.5V
 = 415 - 41.5 = 373.5V

71. CONTOH SOALAN
 Kabel PVC teras tunggal digunakan untuk membekalkan
pada beban 7.5 kW, 240V, 50 Hz fasa tunggal dan faktor
kuasa 0.85. Kabel ini didawaikan sejauh 12 meter panjang
dan terkandung dalam konduit dan penyaluran bersama 2
kabel bagi litar lain. Litar ini dilindungi oleh fius 40A jenis BS
88 dan suhu ambient 35°C.
 Dengan berpandukan jadual 4D1A dan 4D1B tentukan saiz
kabel yang sesuai digunakan serta kirakan susutan voltan
dan kehilangan kuasa.

72.  Arus beban litar Ib
 Ib = kW x 1000 = 10.5 x 1000 = 36.76A
 V x P.F 240 x 0.85
Penyelesaian :

73.  Arus perlindungan In = 40A (rujukan 3B graf arus
prospektif).
 Kadar arus keperluan lz =In
(rujuk jadual 4B1 dan 4C1) Faktor suhu x faktor kumpulan
 = 40 = 52.08A
0.96 x .080

74.  Saiz kabel yang dipilih : 10mm2, kapasiti arus =57A,Vd / A /
m = 4.4mV
(rujuk jadual 4D1A dan 4D1B)
 Susutan voltan
= mV/A/m x I x L = 4.4 x 36.76 x 12 = 1.9V
1000 1000

75.  Kehilangan kuasa = Ib xVd = 36.76 x 1.9 = 69.84 watt.
 Daripada jadual 4D1A kabel 10mm2 mampu membawa arus.
Maka kabel ini dapat memenuhi kehendak peraturan IEE. 1b ≤
1n ≤ 1z = 36.76 ≤ 40 ≤ 52

76. CONTOH
 Menentukan saiz kabel
DFB
200 m
50A 1 Ø (beban)

77.  Vd = mV x I x L
 1000
 mV = Vd x 1000
 I x L
 = 9.6 x 1000
 50 x 200
 = 9600
 1000
 = 9.6 mV ( rujuk jadual 4D1B – IEE, Saiz kabel yang
sesuai ialah :
 6mm2 – 7.3mV) .

78. MENGETAHUIVOLTAN SUSUT DALAM
KABEL
DFB
200 m
50A 1 Ø (beban)
10mm2 (4.4 mV)

79.  Vd = mV x I x L
 1000
 = 4.4 x 50 x 200
 1000
 = 44000
 1000
 = 44V.