1. Φνήζημξ Κμύηναξ,
Φεμηθόξ, Μ.Sc.

2. Δωή
Μπμνείξ κα ακαγκςνίζεηξ μνγακηθέξ εκώζεηξ ζηεκ εηθόκα
πμο αθμιμοζεί;
καύσιμο (βενζίνη, πετπέλαιο)
ελαστικά, πλαστικά, σπώματα
άσυαλτορ
βιοενώσειρ (π.σ. ππωτεΐνερ)

3. Οη οδνμγμκάκζναθεξ
 Ονγακηθή Φεμεία: μειεηά ηηξ εκώζεηξ ημο άκζναθα (C).
 Ονγακηθέξ εκώζεηξ: εκώζεηξ πμο πενηέπμοκ άκζναθα.
 Ακόνγακεξ εκώζεηξ (oνηζμέκεξ πενηέπμοκ άκζναθα) : ΝαCl,
CuSO4, HNO3, CO2, CO, CaCO3, H2CO3 θ.ά.
 Υδνμγμκάκζναθεξ (Ε/C): είκαη μνγακηθέξ εκώζεηξ πμο ηα
μόνηά ημοξ απμηειμύκηαη μόκμ από άημμα C θαη H.
 Κονηόηενεξ πεγέξ Ε/C: πεηνέιαημ, θοζηθό αένημ
 Πιήζμξ οδνμγμκακζνάθωκ> 7.000.000

4. Ταληκόμεζε οδνμγμκακζνάθωκ
Α. Με βάζε ηε μμνθή ηεξ ακζναθηθήξ αιοζίδαξ:
 Άθοθιμη Ε/C: ηα άημμα άκζναθα ζπεμαηίδμοκ ακμηθηέξ ακ-
ζναθηθέξ αιοζίδεξ ζημ μόνημ ημο Η/C.
 Κοθιηθμί Ε/C: ηα άημμα άκζναθα ζπεμαηίδμοκ θιεηζηέξ ακ-
ζναθηθέξ αιοζίδεξ, δειαδή δαθηοιίμοξ.
άθοθιμξ H/C
(εοζύγναμμμξ)
άθοθιμξ H/C θοθιηθόξ H/C
(δηαθιαδηζμέκμξ)

5. Β. Ακάιμγα με ημκ ηνόπμ ζύκδεζεξ ηωκ αηόμωκ άκζναθα:
 Κμνεζμέκμη Ε/C: ζηα μόνηά ημοξ όια ηα άημμα άκζναθα
ζοκδέμκηαη μεηαλύ ημοξ μόκμ με απιμύξ
δεζμμύξ.
 Αθόνεζημη Ε/C: δύμ ημοιάπηζημκ άημμα άκζναθα ζοκδέμ-
κηαη μεηαλύ ημοξ με δηπιό ή ηνηπιό μμμημ-
πμιηθό δεζμό.
αθόνεζημξ
H/C
θμνεζμέκμξ αθόνεζημξ
H/C H/C

6. ΑΛΚΑΝΙΑ (Γ.Σ.: CnH2n+2, n 1)
Κμνεζμέκμη οδνμγμκάκζναθεξ.
Σα άημμα ημο άκζναθα ζοκδέμκηαη μόκμ
με απιμύξ δεζμμύξ.
Όνομα Μοριακός Συντακτικός Προσομοίωμα Σημείο
τύπος τύπος βρασμού
( C)
Μεθάνιο CH4
H
--162
H C H
H
Αιθάνιο C 2 H6 H H --88,5
H C C H
H H
Προπάνιο C 3 H8 H H H -42
H C C C H
H H H
6

7. ΑΛΚΓΝΙΑ (Γ.Σ.: CnH2n, n 2)
Αθόνεζημη οδνμγμκάκζναθεξ.
Δύμ άημμα άκζναθα ζοκδέμκηαη με
δηπιό δεζμό.
Όνομα Μοριακός Συντακτικός Προσομοίωμα Σημείο
τύπος τύπος βρασμού
( C)
Αιθένιο C 2 H4 -102
Προπένιο C 3 H6 H H H -48
C C C H
H H
7

8. ΑΛΚΙΝΙΑ (Γ.Σ.: CnH2n-2, n 2)
Αθόνεζημη οδνμγμκάκζναθεξ.
Δύμ άημμα άκζναθα ζοκδέμκηαη με
ηνηπιό δεζμό.
Όνομα Μοριακός Συντακτικός Προσομοίωμα Σημείο
τύπος τύπος βρασμού ( C)
Αιθίνιο C 2 H2 -75
H C C H
Προπίνιο C 3 H4 CH3-C C-H -23
8

10. Ε θαύζε ηωκ οδνμγμκακζνάθωκ
 Ονηζμόξ: Καύζε μκμμάδεηαη ε πεμηθή ακηίδναζε εκόξ
ζημηπείμο ή μηαξ πεμηθήξ έκςζεξ με ημ μλογόκμ, ε μπμία
ζοκμδεύεηαη από ειεοζένςζε ζενμόηεηαξ θαη ζοκήζςξ
θςηόξ.
 Καύζημα: είκαη οιηθά πμο δηαζέημοκ μεγάιε εζςηενηθή
εκένγεηα, μένμξ ηεξ μπμίαξ μεηαηνέπεηαη ζε ζενμόηεηα (θαη
θςξ) με ακηίδναζε θαύζεξ.
 Κονηόηενα μνοθηά θαύζημα: γαηάκζναθεξ, πεηνέιαημ θαη θο-
ζηθό αένημ. Σμ πεηνέιαημ θαη ημ θοζηθό αένημ απμηειμύκηαη
θονίςξ από θμνεζμέκμοξ οδνμγμκάκζναθεξ πμο ε θαύζε
ημοξ ειεοζενώκεη ηεκ απαναίηεηε εκένγεηα γηα ηηξ ακάγθεξ
ηεξ θμηκςκίαξ μαξ (ζένμακζε, μαγείνεμα, θίκεζε θαη πανα-
γςγή ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ).

11.  Ακηηδνώκηα θαύζεξ: θαύζημμ + μλογόκμ (Ο2)
 Πνμϊόκηα θαύζεξ: παναθηενίδμκηαη ςξ θαοζαένηα .
 Καοζαένηα: είκαη μη μοζίεξ πμο μέκμοκ ζημ πώνμ θαύζεξ,
μεηά ημ πέναξ ηεξ ακηίδναζεξ θαύζεξ. ΢ηα θαοζαένηα ακή-
θμοκ μη μοζίεξ: CO2, CO, C(s), Ε2Ο(g), O2, N2, ΝΟx,
SOx, άθαοζημη οδνμγμκάκζναθεξ θ.ά.
 Ο άκζναθαξ ημο θαοζίμμο μεηαηνέπεηαη ζε CO2, CO, C ή ζοκδοαζμμύξ
ηςκ παναπάκς, ακάιμγα με ηεκ πμζόηεηα μλογόκμο ζηα ακηηδνώκηα.
 Όιμ ημ οδνμγόκμ ημο θαοζίμμο μεηαηνέπεηαη ζε οδναημμύξ (Η2Ο(g)).
 To ζείμ ημο θαοζίμμο μεηαηνέπεηαη ζε μλείδηα ημο ζείμο (SOx)
 To άδωημ ημο αένα (αιιά θαη ημο θαοζίμμο) μεηαηνέπεηαη ζε NOx ιόγς ηεξ ο-
ρειήξ ζενμμθναζίαξ πμο επηθναηεί ζημ πώνμ θαύζεξ.
 Καηεγμνίεξ θαύζεξ με βάζε ηε μμνθή ημο άκζναθα ζηα
θαοζαένηα:
α. ηέιεηα ή πιήνεξ θαύζε (γαιάδηα θιόγα):
 ε πμζόηεηα ημο μλογόκμο είκαη επανθήξ.
 όιμξ μ άκζναθαξ ημο θαοζίμμο μεηαηνέπεηαη ζε CO2.

12. β. αηειήξ θαύζε (πμνημθαιί-θίηνηκε θιόγα με θαπκηά):
 ε πμζόηεηα ημο μλογόκμο δεκ είκαη επανθήξ.
 μένμξ ημο άκζναθα ημο θαοζίμμο μεηαηνέπεηαη ζε
μμκμλείδημ ημο άκζναθα (CO) ή αηζάιε (C(s)).
 Μεζμδμιμγία γηα γναθή πεμηθώκ εληζώζεωκ θαύζεξ:
1. Γνάθμομε ημκ Μ.Σ. ημο θαοζίμμο θαη ημκ Μ.Σ. ημο
μλογόκμο. Π.π. γηα ηέιεηα θαύζε ημο πνμπακίμο έπμομε:
C4Η10 + Ο2
2. Γνάθμομε ημοξ Μ.Σ. ηςκ πνμσόκηςκ ηεξ θαύζεξ:
 C έκςζεξ CO2 (ηέιεηα θαύζε)
 C έκςζεξ CO ή C (αηειήξ θαύζε) θαη
 Ε έκςζεξ Η2Ο (ηέιεηα θαη αηειήξ θαύζε)
Π.π. γηα ηέιεηα θαύζε ημο πνμπακίμο έπμομε:
C4H10 + O2 CO2 + H2O

13. 3. Ιζμζηαζμίδμομε πνώηα ηηξ μάδεξ C θαη Ε ζομπιενώκμκηαξ
ημοξ ζοκηειεζηέξ ημο CO2 θαη ημο Η2Ο:
Π.π. γηα ηέιεηα θαύζε ημο πνμπακίμο έπμομε:
C4H10 + O2 4 CO2 + 5 Η2Ο
3. Ιζμζηαζμίδμομε ηε μάδα ημο Ο ζομπιενώκμκηαξ ημ ζοκηε-
ιεζηή ημο Ο2. Aκ πνμθύρεη νεηόξ ζοκηειεζηήξ ζημ Ο2,
δηπιαζηάδμομε όιμοξ ημοξ ζοκηειεζηέξ ηεξ ελίζςζεξ.
Π.π. γηα ηέιεηα θαύζε ημο πνμπακίμο έπμομε:
C4H10 + 13/2 O2 4CO2 + 5Η2Ο
(Πνμζμπή: 13/2 = (4∙2+5∙1)/2) ή
2C4H10 + 13O2 4CO2 + 5Η2Ο
Σειηθά: 2C4H10(g) + 13O2(g) 4CO2(g) + 5Η2Ο(g)

14. ζομβμιηζμόξ θαύζεξ μεζακίμο
 Τέιεηα θαύζε μεζακίμο:
 πενηγναθηθά:
μεζάκημ θαη μλογόκμ δίκμοκ δημλείδημ ημο C θαη κενό
 με πνμζμμμηώμαηα:
+ + +
 με πεμηθή ελίζωζε:
CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2Η2Ο(g) + Q

15.  Aηειήξ θαύζε μεζακίμο (ζε CO):
 πενηγναθηθά:
μεζάκημ θαη μλογόκμ δίκμοκ μμκμλείδημ ημο C θαη κενό
 με πνμζμμμηώμαηα:
+ +
+
 με πεμηθή ελίζωζε:
2CH4(g) + 3O2(g) 2CO(g) + 4Η2Ο(g) + Q ή
CH4(g) + 3/2O2(g) CO(g) + 2Η2Ο(g) + Q

16.  αηειήξ θαύζε μεζακίμο (ζε αηζάιε):
 πενηγναθηθά:
μεζάκημ θαη μλογόκμ δίκμοκ αηζάιε θαη κενό
 με πνμζμμμηώμαηα:
+ + +
 με πεμηθή ελίζωζε:
CH4(g) + O2(g) C(s) + Η2Ο(g) + Q
* Αηειή θαύζε δίκμοκ ζοκήζςξ ηα αιθάκηα με μεγάια μόνηα, π.π. αιθάκηα
με ηύπμ C25H52 (θενί). Ακηηζέηςξ, ηα αιθάκηα με μηθνά μόνηα δίκμοκ
ζοκήζςξ ηέιεηα θαύζε (π.π. CH4 ζημ θοζηθό αένημ, C3H8 ζημ ογναένημ).

17.  Αέξην κεζάλην (CH4) εμέξ-
ρεηαη από ην ζηόκην ηνπ
θαπζηήξα θαη αλακηγλύε-
ηαη κε πεξίζζεηα αηκν-
ζθαηξηθνύ νμπγόλνπ.
 Φιόγα ηνπ ζπίξηνπ πξν-
ζεγγίδεη ην ζηόκην ηνπ
θαπζηήξα

18.  Μόξηα κεζαλίνπ πνπ βξίζθνληαη θνληά ζηε θιόγα
αληηδξνύλ κε κόξηα νμπγόλνπ
 Τα πξνϊόληα ηεο θαύζεο είλαη CO2(g) θαη Η2Ο(g)
 Tέιεηα θαύζε αιθαλίνπ: γαιάδηα, κε θωηεηλή θιόγα
Tα αιθάκηα θαίγμκηαη με πενίζζεηα αένα γηα κα ειεοζενώζμοκ
μεγάια πμζά εκένγεηαξ. Αοηόξ είκαη μ ιόγμξ γηα ημκ μπμίμ ηα
πνεζημμπμημύμε ςξ θαύζημα.

19. Ε νύπακζε ηεξ αημόζθαηναξ
 Μεγάιμ μένμξ ηεξ αημμζθαηνηθήξ νύπακζεξ μθείιεηαη ζηα
θαοζαένηα ηεξ θαύζεξ πεηνειαίμο, βεκδίκεξ ή ημο θοζηθμύ
αενίμο.
 Σα θαοζαένηα δηαθνίκμκηαη ζε αδνακή θαη ημληθά.
 Αδνακή θαοζαένηα: Ε2Ο(g) θαη CO2.
*To CO2 δεκ είκαη ημληθό, αιιά είκαη ημ αένημ ημο ζενμμθεπίμο.
 Τμληθά θαοζαένηα: ΝΟx (ΝΟ, ΝO2), CO θαη SOx (SO2,
SO3)
*Tα NOx εοζύκμκηαη γηα ημ θςημπεμηθό κέθμξ, ηεκ όληκε βνμπή θαη ηε
δεμημονγία όδμκημξ (Ο3) ζηα θαηώηενα ζηνώμαηα ηεξ αημόζθαηναξ.
*Tμ CO είκαη δειεηενηώδεξ.
* Σα SOx είκαη οπεύζοκα γηα ηεκ όληκε βνμπή.

20. Μέηνα πνμζηαζίαξ από ηεκ
αημμζθαηνηθή νύπακζε
 Αιιαγή ζηε ιεηημονγία ηςκ θηκεηήνςκ ηςκ αοημθηκήηςκ –
πνήζε θαηαιοηηθώκ μεηαηνμπέςκ.
 Βειηίςζε ημο θαοζίμμο πμο πνεζημμπμηείηαη (π.π. απμζείς-
ζε θαοζίμμο)
 Πενημνηζμόξ αοημθίκεζεξ θαη πνήζε μέζςκ μαδηθήξ μεηα-
θμνάξ.
 Χνήζε ειεθηνηθήξ εκένγεηαξ ζηεκ θίκεζε ηςκ μπεμάηςκ,
πμο πανάγεηαη με ακακεώζημεξ πεγέξ εκένγεηαξ.
 Ακηηθαηάζηαζε ζενμηθώκ θηκεηήνςκ με θηκεηήνεξ οδνμγό-
κμο (ελάγμοκ ζημ πενηβάιιμκ μόκμ οδναημμύξ).
 Χνήζε πνάζηκεξ βεκδίκεξ γηα ζενμηθμύξ θηκεηήνεξ.
 Χνήζε βημμάδαξ γηα ζένμακζε θαη παναγςγή ειεθηνηθήξ
εκένγεηαξ.

21. Οη θηκεηήνεξ εζωηενηθήξ θαύζεξ
΢σηματική απεικόνιση κινητήπα
εσωτεπικήρ καύσηρ
ΗΛΕΚΣΡΟΝΘΚΗ
ΑΝΑΦΛΕΞΗ
ΒΕΝΖΊΝΗ ΚΑΤ΢ΑΕΡΘΑ
ΠΘ΢ΣΌΝΘ Καταλςτικόρ μετατποπέαρ:
Μετατπέπει τοξικούρ πύποςρ
σε Η2Ο, Ν2 και CO2
Σα θαοζαένηα μέζς ηεξ ελάημηζεξ ζηεκ μπμία βνίζθεηαη
θαη μ θαηαιοηηθόξ μεηαηνμπέαξ ειεοζενώκμκηαη ζημ πε-
νηβάιιμκ.
21

23.  «Τμ πεηνέιαημ είκαη πμιύ πμιύηημμ γηα κα θαίγεηαη»: εθηόξ
από θαύζημμ απμηειεί ηεκ πνώηε ύιε γηα ηεκ παναγςγή
πμιιώκ πνήζημςκ πνμσόκηςκ (πεηνμπεμηθά πνμσόκηα).
 Ση είκαη ημ πεηνέιαημ;
Απ: Γίκαη μνοθηό μίγμα ογνώκ οδνμγμκακζνάθςκ μέζα ζημοξ
μπμίμοξ είκαη δηαιομέκμη ζηενεμί θαη αένημη Η/C. Γπηπιέμκ,
πενηέπεη μηθνέξ πμζόηεηεξ εκώζεςκ ημο ζείμο, ημο μλογόκμο
θαη ημο αδώημο. Ακηιείηαη από ημ οπέδαθμξ με γεωηνήζεηξ.
 Σμ αθαηένγαζημ (ή ανγό) πεηνέιαημ είκαη θαζηακόμαονμ ή θα-
ζηακμθίηνηκμ με παναθηενηζηηθή μζμή, αδηάιοημ ζημ κενό.
 Πνμέιεοζε πεηνειαίμο: θοημδωηθή: ημ πιαγθηόκ ανπέγμκςκ
ζαιαζζώκ εγθιςβίζηεθε ζημ εζςηενηθό ηεξ γεξ θαη οπό ηεκ ε-
πίδναζε ορειώκ ζενμμθναζηώκ & πηέζεςκ θαη ηε ζομμεημπή
βαθηενίςκ μεηαζπεμαηίζηεθε ζε πεηνέιαημ.
 Ο εκημπηζμόξ θμηηάζμαημξ πεηνειαίμο γίκεηαη με γεςιμγηθέξ
μειέηεξ. Η επηβεβαίςζε ηεξ ύπανλεξ πεηνειαίμο ζημ θμίηαζμα
γίκεηαη με γεώηνεζε.

24. Πεηνειαημπαγίδεξ

25. Άκηιεζε ανγμύ Μεηαθμνά ανγμύ
πεηνειαίμο πεηνειαίμο

26. Πενημπέξ ηεξ Γεξ με ελόνολε ανγμύ
πεηνειαίμο

27. Παγθόζμηα απμζέμαηα ανγμύ πεηνειαίμο

28. Γπελενγαζία ανγμύ πεηνειαίμο
 Ανγό πεηνέιαημ: είκαη ημ πεηνέιαημ πμο ακηιείηαη από ημ
οπέδαθμξ. Γηα κα πνεζημμπμηεζεί απαηηείηαη επελενγαζία
πμο γίκεηαη ζε εηδηθέξ βημμεπακηθέξ μμκάδεξ (δηοιηζηήνηα).
 Κονηόηενεξ επελενγαζίεξ: απμζείωζε θαη θιαζμαηηθή από-
ζηαλε.
 Απμζείωζε: απμμάθνοκζε ηςκ ζεημύπςκ
πνμζμείλεςκ, μη μπμίεξ θαηά ηεκ θαύζε
δεμημονγμύκ ηα δηαβνςηηθά θαη νοπμγόκα
μλείδηα ημο ζείμο.
 Η θιαζμαηηθή απόζηαλε είκαη μέζμδμξ δηαπςνηζμμύ ηςκ
ζοζηαηηθώκ ημο πεηνειαίμο ζε μμάδεξ Η/C (θιάζμαηα) με
θνηηήνημ ημ ζεμείμ βναζμμύ ημοξ, ημ μπμίμ με ηε ζεηνά ημο
ελανηάηαη από ημ μέγεζμξ ηςκ μμνίςκ ημοξ, δειαδή ημ
πιήζμξ αηόμςκ άκζναθα. Κάζε θιάζμα ημο πεηνειαίμο
πενηέπεη μμάδεξ Η/C με παναπιήζημ ανηζμό αηόμςκ C.

29. Δηοιηζηήνημ

30. Πνμϊόκηα πύνγμο
απόζηαλεξ
πεηνειαίμο
Σα βανέα θιάζμαηα (με πμιύ
μεγάιμ ζεμείμ βναζμμύ), ζο-
μποθκώκμκηαη ζηα θάηω δηα-
μενίζμαηα (ζενμόηενα).
Σμ ειαθνύηενα θιάζμαηα (με
ημ παμειόηενμ ζεμείμ βνα-
ζμμύ) ζομποθκώκμκηαη ζηα
πάκω (cooler) δηαμενίζμαηα.

33. Βεκδίκε
 Βεκδίκε είκαη ημ θιάζμα ημο πεηνειαίμο ημ μπμίμ πενηέπεη
H/C με 5-12 άημμα άκζναθα ζημ μόνηό ημοξ θαη πνεζημμπμη-
είηαη ςξ θαύζημμ ζημοξ πενηζζόηενμοξ θηκεηήνεξ εζςηενη-
θήξ θαύζεξ.
 Ανηζμόξ μθηακίμο: θαζμνίδεη ηεκ πμηόηεηα ηεξ βεκδίκεξ:
Α.Ο. (πμηόηεηα βεκδίκεξ)
*΢ημ πανειζόκ μ Α.Ο. ηεξ βεκδί-
κεξ αολάκμκηακ με πνμζζήθε
εκώζεςκ ημο μμιύβδμο. ΢ήμε-
να, ςξ ακηηθνμηηθά πνόζζεηα εη-
ζάγμκηαη θονίςξ θοθιηθμί ανςμα-
ηηθμί οδνμγμκάκζναθεξ όπςξ ημ
βεκδόιημ θαη ημ ημιμοόιημ.

34. Φοζηθό αένημ
 Σμ θοζηθό αένημ είκαη μείγμα αενίςκ θμνεζμέκςκ οδνμγμ-
κακζνάθςκ με μηθνό ανηζμό αηόμςκ άκζναθα θαη θύνημ ζο-
ζηαηηθό ημ μεζάκημ (CH4).
 Πνμέιεοζε: θοημδωηθή (όπςξ θαη ημ πεηνέιαημ)
 ΢εμακηηθόηενα θμηηάζμαηα: Ρςζία, Μέζε Ακαημιή & USA.
 Χνεζημμπμηείηαη γηα:
o ηεκ παναγςγή εκένγεηαξ
o ηεκ θίκεζε ηςκ αοημθηκήηςκ
o μηθηαθή πνήζε
 Σηαζμμί απμζήθεοζεξ ζηεκ Γιιάδα: κήζμξ Ρεβοζμύζα
(ογνμπμηεμέκμ αένημ από Αιγενία με βοηημθόνα πιμία),
΢ηδενόθαζηνμ (από Ρςζία, μέζς αγςγώκ).

35.  Πιεμκεθηήμαηα από ηε πνήζε ημο θοζηθμύ αενίμο:
 μείςζε ηεξ ελάνηεζεξ από ημ πεηνέιαημ
 ελμηθμκόμεζε εκένγεηαξ-μεγάιε ζενμακηηθή αλία
 πνμζηαζία ημο πενηβάιιμκημξ: είκαη ε θαζανόηενε πεγή
εκένγεηαξ μεηά ηηξ ακακεώζημεξ

38. Πεηνμπεμηθά
 Πεηνμπεμηθά: είκαη μνγακηθέξ μοζίεξ πμο γηα κα παναπζμύκ
πνεζημμπμηείηαη ςξ πνώηε ύιε ημ πεηνέιαημ.
 Πεηνμπεμεία: είκαη μ θιάδμξ ηεξ Βημμεπακηθήξ Χεμείαξ
πμο μειεηά ηηξ δηαδηθαζίεξ παναγςγήξ πνμσόκηςκ από ημ
πεηνέιαημ.
 Κονηόηενα πεηνμπεμηθά: παηπκίδηα, μμοζηθά όνγακα, μειάκη,
βαθέξ, ιηπάζμαηα, βενκίθηα, θόιιεξ, ειαζηηθά, δηαιύηεξ,
θενηά, θαιιοκηηθά, ανώμαηα, μπαιόκηα, θάνμαθα, απμννο-
πακηηθά, θαζανηζηηθά, οθάκζημεξ ίκεξ, όνγακα γομκαζηηθήξ,
βηηαμίκεξ, μηκόπκεομα, θμονηίκεξ, μμπνέιεξ, μπάιεξ, πια-
ζηηθά δάπεδα, γοαιί αζθαιείαξ, πηζηςηηθέξ θάνηεξ, πια-
ζηηθμί ζςιήκεξ, ζςζίβηα, θαιζόκ, μδμκηόπαζηεξ, ζηοιό, α-
ζεηόκ, οιηθά ζοζθεοαζίαξ, βαιβίδεξ θανδηάξ, αιελίπηςηα,
εθνεθηηθά, μμκςηηθά, πνόζζεηα ηνμθίμςκ θ.ά.

39. θόιιεξ δάπεδα θαιιοκηηθά ιηπάζμαηα
βαθέξ ειαζηηθά οθάκζημεξ ίκεξ πιαζηηθά

40. Πμιομενή - Πιαζηηθά
 Πμιομενηζμόξ είκαη ε πεμηθή ακηίδναζε θαηά ηεκ μπμία
πμιιά μόνηα ίδηςκ ή δηαθμνεηηθώκ μνγακηθώκ εκώζεςκ, πμο
μκμμάδμκηαη μμκμμενή, εκώκμκηαη θαη ζπεμαηίδμοκ μαθνμ-
μόνηα, ηα πμιομενή.
 Πανάδεηγμα πμιομενηζμμύ:
 ΢πεμαηηζμόξ πμιοαηζοιεκίμο (PE) από αηζοιέκημ:
κ CH2=CH2 (-CH2-CH2-)v
ή πημ ακαιοηηθά
πολλά μόρια
αιθυλένιο τμ ή μα πολυαιθυλενίου

41.  Γπηπιέμκ πμιομενή: πμιοπνμποιέκημ (PP), πμιοβηκοιμπις-
νίδημ (PVC), πμιοζηονόιημ (PS), PET, θ.ά.
 Πιαζηηθά: Γίκαη οιηθά ηα μπμία έπμοκ ςξ θύνημ ζοζηαηηθό
έκα πμιομενέξ θαη δηάθμνεξ πνόζζεηεξ μοζίεξ (πνώμα,
πιενςηηθό οιηθό, ακηημλεηδςηηθά, μοζίεξ επηβνάδοκζεξ
θαύζεξ, πιαζηηθμπμηεηέξ θ.ά.)

42. Σήμακζε
Πιαζηηθώκ
Ακηηθεημέκωκ
* Οη θωδηθνί 2, 4 και 5
ζεωξνύληαη γεληθά πην
αζθαιείο.
* Ο θωδηθόο 1 θαηεγνξείηαη
γηα ελδερόκελεο νξκνληθέο
δηαηαξαρέο.
* Ο θωδηθόο 3, ηνπ νπνίνπ
ε ρξήζε έρεη πεξηνξηζηεί
ζεκαληηθά, ελνρνπνηείηαη
γηα θαξθηλνγελέζεηο θαη
θαξδηαγγεηαθά.
* Ο θωδηθόο 6 είλαη
ύπνπηνο γηα
θαξθηλνγελέζεηο.
* Η θαηεγνξία κε ηνλ
θωδηθό 7 ζεωξείηαη ε
πιένλ ακθηιεγόκελε θαη
επηθίλδπλε. Πεξηιακβάλεη
πιήζνο ηνμηθώλ νπζηώλ, νη
νπνίεο δελ αλαθέξνληαη
ζηε ζπζθεπαζία, αλάκεζά
ηνπο θαη ε δηζθαηλόιε-Α
(BPA).

43. Πιεμκεθηήμαηα θαη μεημκεθηήμαηα
ζοκζεηηθώκ πμιομενώκ
 Πιεμκεθηήμαηα:
 Φαμειό θόζημξ
 Μηθνή ποθκόηεηα, μεγάιε ακημπή
 Ακημπή ζηα ζοκήζε πεμηθά ακηηδναζηήνηα
 Τα πιαζηηθά έπμοκ ακηηθαηαζηήζεη ζε πμιιέξ
πενηπηώζεηξ ημ γοαιί, ημ λύιμ θαη ηα μέηαιια
 Μεημκεθηήμαηα:
 είκαη εοπαζή ζηεκ οπενηώδε αθηηκμβμιία
 θαίγμκηαη εύθμια θαη ειεοζενώκμοκ ημληθέξ μοζίεξ
ζημ πενηβάιιμκ
 παναμέκμοκ ακαιιμίωηα γηα μεγάιμ πνμκηθό δηάζηεμα
 ηα μμκμμενή ημοξ είκαη ζοκήζωξ θανθηκμγόκα

45. Δομώζεηξ – Έκδομα
 Δομώζεηξ: μκμμάδμκηαη μη ακηηδνάζεηξ μεηαηνμπήξ ηςκ
μνγακηθώκ εκώζεςκ ζε άιιεξ απιμύζηενεξ με ηε βμήζεηα
εηδηθώκ μνγακηθώκ μοζηώκ, ηςκ εκδύμςκ.
 Έκδομα ή βημθαηαιύηεξ: μκμμάδμκηαη μη μνγακηθέξ εκώζεηξ,
πνςηεσκηθήξ πνμέιεοζεξ, ε πανμοζία ηςκ μπμίςκ αολάκεη
ηεκ ηαπύηεηα ηςκ βημπεμηθώκ ακηηδνάζεςκ.
 Φαναθηενηζηηθά ηωκ εκδύμωκ:
 πμιύπιμθε δμμή
 αοζηενή ελεηδίθεοζε
 αύλεζε ηαπύηεηαξ
 εοπάζεηα ζε αθναίεξ
ζενμμθναζίεξ θαη
πηέζεηξ

46.  Η δνάζε ηςκ εκδύμςκ με βάζε ηε ζεςνία θιεηδημύ –
θιεηδανηάξ:
 Παναδείγμαηα δομώζεωκ:
 αιθμμιηθή δύμςζε (π.π. γιοθόδε μμύζημο αηζακόιε μίκμο)
 μληθή δύμςζε (αηζακόιε θναζημύ αηζακηθό μλύ ληδημύ)
 γαιαθηηθή δύμςζε (ιαθηόδε γάιαθημξ γαιαθηηθό μλύ ζημ
γηαμύνηη θαη ημ ηονί)

47. Αηζοιηθή αιθμόιε ή μηκόπκεομα
μκμμαζία IUPAC: αηζακόιε
Μμνηαθόξ Τύπμξ: C2H6O
Σοκηαθηηθόξ Τύπμξ: CH3CH2OH
θοζηθέξ ηδηόηεηεξ: άπνςμμ δηαογέξ ογνό με παναθηενηζηηθή
μζμή, δηαιοηό ζημ κενό ζε μπμηαδήπμηε ακαιμγία.
παναζθεοή (αιθμμιηθή δύμωζε):
δομάζε
C6H12O6 (αq) 2C2H5OH(aq) + 2CO2(g)
(γλυκόζη) (αιθανόλη)
+

48. Η δηαδηθαζία παξαζθεπήο κπύξαο

49.  Η απμμόκςζε ηεξ αηζακόιεξ από ημ μίγμα ηεξ αιθμμιηθήξ
δύμςζεξ, ζε θαζανή μμνθή, γίκεηαη με ηε δηαδηθαζία ηεξ
θιαζμαηηθήξ απόζηαλεξ:
 Καύζε αηζακόιεξ:
CH3CH2OH(l) + 3O2(g) 2CO2(g) + 3H2O(g) + Q

51.  Αιθμμιμύπα πμηά: παναθηενίδμκηαη ηα πμηά πμο
πενηέπμοκ αηζακόιε.
 Αιθμμιηθμί βαζμμί: είκαη ε % v/v πενηεθηηθόηεηα ημο αιθμ-
μιμύπμο πμημύ ζε μηκόπκεομα.
 Κναζί 11 αιθμμιηθώκ βαζμώκ (11% vol):
ζε 100 ml ημο παναπάκς θναζημύ (έκα γεμάημ πμ-
ηήνη θναζημύ) πενηέπμκηαη 11 ml oηκμπκεύμαημξ.
 Καηεγμνίεξ αιθμμιμύπωκ πμηώκ:
 με απμζηαδόμεκα: θναζί, μπύνα
*θναζί: παναζθεοάδεηαη με δύμςζε κςπμύ πομμύ ζηαθοιηώκ.
**μπύνα: πνμσόκ δύμςζεξ ζαθπάνςκ βύκεξ, με πνμζζήθε ιοθίζθμο.
 απμζηαδόμεκα: μύδμ, ηζίπμονμ, ναθί, βόηθα, μοίζθη,
ηεθίια, νμύμη, μπνάκηη θ.ά.
* μοίζθη: δύμςζε ζαθπάνςκ βύκεξ + απόζηαλε + θαναμέια.
 Εδύπμηα ή ιηθέν: ηζένη, θμοακηνό, μέκηα, ιηθέν, θ.ά.

52. Ε θοζημιμγηθή δνάζε ηεξ
αηζακόιεξ
 Αιθμμιηζμόξ: είκαη ε ζςμα-
ηηθή θαη ροπμιμγηθή ελάνηε-
ζε πμο δεμημονγεί ε ζοκε-
πήξ πνήζε αιθμμιμύπςκ πμ-
ηώκ.
 ΢ε κέμοξ θάης ηςκ 18 εηώκ
ημ αιθμόι μπμνεί κα ακα-
ζηείιεη ηεκ ακάπηολε θαη κα
πνμθαιέζεη βιάβεξ ζε δςηη-
θά όνγακα όπςξ ημ ζοθώηη.
 Η θαηακάιςζε αιθμόι παια-
νώκεη ηα ακαθιαζηηθά θαη μ-
δεγεί ζε ηνμπαία αηοπήμαηα.
 Όνημ αιθμόιεξ ζημ αίμα:
0,2 g/L αίμαημξ