2. Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός γνωστός και ως Πατροκοσμάς
ήταν Ελληνορθόδοξος μοναχός.Το όνομά του ήταν
Κώνστας,ενώ το επίθετό του παραμένει άγνωστο.
Γεννήθηκε στην Αιτωλία το 1714 και συγκεκριμένα στο
χωριό Μέγα Δένδρο Απόκουρου.Μαθήτευσε στα
διδασκαλεία της Παρνασσίδας και της Ναυπακτίας.Το 1749
πήγε στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους όπου έκανε
σπουδές ανώτερου επιπέδου στη Θεολογία και τη
φιλοσοφία.Εκεί υπήρξε μοναχός για δύο χρόνια.
3. Το έτος 1759 εγκατέλειψε το μοναστήρι και με εντολή του
Πατριάρχη Σεραφείμ,ξεκίνησε τις περιοδείες του στη Δυτική και
Βόρεια Ελλάδα καθώς και στην Ήπειρο, προκειμένου να
αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο τότε εξισλαμισμό των
Χριστιανών.Παρακινούσε με θέρμη τους Χριστιανούς να ιδρύσουν
σχολεία που θα διδάσκουν την Ορθοδοξία.Κατέκρινε όσους
Έλληνες μιλούσαν βλάχικα ή αρβανίτικα και προέτρεπε να
μαθαίνουν στα παιδιά τους Ελληνικά.Ο Κοσμάς κήρυττε την αγάπη
και την πίστη προς τον Θεό αλλά και προς τους συνανθρώπους.
4. Αναφέρεται ότι μέσα σε 16 χρόνια ίδρυσε 200 σχολεία.Ένα
από τα χαρακτηριστικά του ήταν η απόλυτη
αφιλοχρηματία.Έλεγε επί λέξει:’’Δεν έχω άλλο ράσο από αυτό
που φορώ’’.Συχνά αναφερόταν στο ’’ποθούμενο’’ που ήταν η
απελευθέρωση του γένους.Μετά την Ελληνική επανάσταση του
1770 στην Πελοπόννησο,οι Τούρκοι τον υποπτευόταν ως
πράκτορα των Ρώσων. Άλλοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι στην
καταδίκη του Κοσμά συνέβαλαν οι Εβραίοι της Ηπείρου διότι με
το κήρυγμά του κατόρθωσε να μεταφερθεί το ’’παζάρι’’ από την
Κυριακή στο Σάββατο,γεγονός που έφερε οικονομικές ζημιές.
5. Τελικά συνελήφθη και εκτελέστηκε στις 24
Αυγούστου ημέρα Σάββατο 1779 στο χωριό
Κολικόντασι κοντά στην πόλη του Βερατίου
στη σημερινή Αλβανία.
Ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος
από το Πατριαρχείο της
Κωνσταντινουπόλεως στις 20
Απριλίου 1961 και η μνήμη του
τιμάται στις 24 Αυγούστου.
Εκτός από την χώρα
μας,τιμάται και από τη
Ρωσία,τη Σερβία,τη
Βουλγαρία,την Αρμενία,τις
ΗΠΑ,την Κύπρο,την
Ουκρανία,την Ρουμανία και
το Μαυροβούνιο.
6. θεμέλια του πατρικού σπιτιού του
Κοσμά του Αιτωλού τάφος του Κοσμά του Αιτωλού στο
Κολικόντασι