Bcd 7 Segment Kod Cozucu proteus

1. Proteus Ders Notları Mehmet BEKTAŞ
BCD Giriş 7 Segment Çıkış Kod Çözücü
0-99 İLERİ GERİ SAYICI (BİLARDO SKOR TAHTASI)
Malzeme Adı Adet Teknik Özelliği
74192 2 İleri-Geri Sayma Yapar.
7447 2 İkilik sistemdeki sayıları onluk sistemdeki sayılara dönüştürür.
Display 2 Onluk siteme dönüştürülen sayıları gösterir.
7408 1 AND Kapsı girişlerinin 1 olması durumunda çıkışında 1 verir.
7400 1 XNOR kapısı
Buton 2 İleri veya geri saymak için devreye anlık clock’un verilmesini sağlar
Osilator 1 Devreye pals(clock) verir.
LogicStade 1 Sürekli logic 1 değeri üretir.
74192 entegresi kullanılarak yapılan ileri geri sayıcı devresi”
İleri geri sayıcı devresinde en önemli malzeme 74192 entegresidir. Bu entegre ileri geri sayma işlevini gerçekleştirir.
Bu entegrelerde ileri ve geri girişi vardır (UP=İleri, DN=Geri). Bu girişlere pals (clock) geldiğinde ileri veya geri sayar. Devrede
iki adet 74192 entegresi kullanılmıştır. İlk 74192 entegresi birler basamağını saydıktan sonra ikinci entegreye pals vererek
onlar basamağının artmasını veya azalmasını sağlar. Bunu sağlayanda birinci entegrenin TCU ve TCD ayaklarıdır. Bu ayaklar
diğer entegre için pals görevi görür. 7447 entegresi ikilik sistemdeki sayıları onluk sisteme dönüştürmeyi gerçekleştirir.
Butonları kullanarak ta ileri veya geri sayma işini gerçekleştirebiliriz.

2. Proteus Ders Notları Mehmet BEKTAŞ
Bilardo salonlarında, bilardo oynayanlar, aldıkları sayıları yazmak için sayıcı kullanırlar. Eski tip sayıcılar, elle çevrilen
karton göstergeli mekanik sayıcılardı. Günümüzde elektronik sayıcılar bunların yerini almıştır. Yapılan elektronik bilardo
sayıcısı devresinde TTL entegreler kullanılmıştır. Devre iki haneli olarak tasarlanmıştır. İstenildiğinde hane sayısı 3 veya 4’e
çıkarılabilir. Sayıcı olarak ileri/geri sayıcılar (74192) kullanıldığı için eksik veya fazla yazılan sayılar hemen düzeltilebilir. Kod
çözücü olarak 7447 kullanılmıştır.
DEVREDE KULLANILAN ELEMANLAR
74192(PRESETTABLE SYNCHRONOUS BCD DECADE UP/DOWN COUNTER):
74192 entegresi presetlenebilir senkron BCD up/down counter entegresi olup;
• 15,1,10,9 nolu IC pinleri sırasıyla D0,D1,D2,D3 data girişleridir.
• 3,2,6,7 nolu IC pinleri sırasıyla Q0,Q1,Q2,Q3 flip-flop çıkışlarıdır.
• 4 nolu pin DN aşağı sayma durumunda kullanılacak clock girişidir.
• 5 nolu pin UP yukarı sayma durumunda kullanılacak clock girişidir.
• 8 nolu pin GND ground(toprak),0V.
• 11 nolu pin PL asenkron paralel yükleme, aktif Low=0, pasif HIGH=1
• 14 nolu MR olarak gösterilen asenkron ana reset girişi aktif durumda HIGH, pasif
durumda Low=0 durumunda olmalıdır.
• 12 nolu TCU pin, yukarı sayma sırasında 0,1,…,8,9’dan 0’a ring yapılırken sabit olan
lojik 1 durumunu bozar ve 1 periyodun yarısı süresince lojik 0 olur. 0000 sayısına
ulaşıldığı anda tekrar lojik 1 durumuna geçer.
• 13 nolu TCD pini aşağı sayma esnasında 9,8,…,1,0’dan tekrar 9’a geçme esnasında
(0000’dan 1011’e geçme anı) ½ T süresince lojik 1 durumunu bozar ve lojik 0 olur. Bu
durum 1001’e geçildiği anda sona erer ve lojik 1’e geçilir ve sabit olarak 0’dan 9’a
geçiş zamanına kadar lojik 1 muhafaza edilir.
• 16 nolu pin VCC positif kaynak voltajı.
Devrede iki adet 74192 entegresi kullanılmıştır ve bu entegreler aşağı/yukarı sayıcı olarak işlem görmektedir. PL (load) pasif
durumda (load=1) olduğundan D0,D1,D2,D3 data girişleri önemsizdir. Entegrelerin 14 nolu MR asenkron ana reset girişlerine
anahtar bağlanarak aktif ya da pasif konuma getirilmeleri sağlanmıştır.
7447 (BCD/7 SEGMENT DECODER):

3. Proteus Ders Notları Mehmet BEKTAŞ
7447 tümdevresi BCD / 7 parçalı gösterge kod çözücü devresidir. Bu kod çözücü
devresi verilmiş olan BCD koduna bakarak hangi segmentlerin aktif, hagilerinin
pasif olacağını belirler ve segmentleri birer direnç üzerinden sürer.
Bu durumda BCD girişler bu kod çözücü tüm devreye uygulanır, sonuçta tüm
devre çıkışında BCD koda karşılık gelen sayının gösterilimindeki parçaların bilgisi
bulunmaktadır. Örneğin 0011BCD sayısı için tümdevre çıkışında 3 sayısının
karşılığı olan parçalar yanar. Bilardo sayıcısı devresinde 2 adet 7447 tümdevresi
kullanılmıştır.
7 SEG-COM-ANODE (SEVEN SEGMENT COMMON ANODE DISPLAY):
7 – parçalı ortak anotlu gösterge, BCD kodunda verilmiş olan ifadenin, sayı biçiminde gösterilebilmesi
amacıyla kullanılan ışıklı kombinezonel devredir. Bu işlemin gerçekleşebilmesi için yedi parçalı göstergenin
her parçası a’dan g’ye kadar kodlanmıştır. Parçalar için gerekli sinyaller, uygun kod çözücü üzerinden elde
edilir. Ortak anotlu göstergede tüm anotlar birleştirilerek doğrudan +VCC’ye bağlanır. Devrede 2 adet 7
parçalı ortak anotlu gösterge kullanılmıştır
.7400 (QUAD 2-INPUT NAND GATE):
7400 entegresi 2 girişli 4 nand kapısından oluşan bir entegredir. 1,4,9,12 ve 2,5,10,13 nolu
pinler entegrenin data girişleridir. 3,6,8,11 nolu pinler ise entegrenin data çıkışlarıdır. Yukarı
sayma işlemi için entegrenin 3 nolu data çıkışına 74192 entegresinin 5 nolu UP yukarı sayma
clock girişi bağlanmıştır. Ayrıca aşağı sayma işlemi için ise entegrenin 8 nolu data çıkışına
74192 entegresinin 4 nolu DN aşağı sayma clock girişi bağlanmıştır.
UYGULAMA :9999 SAYICI DEVRESİ TASARLAYINIZ.
DEVRENİN GİRİŞİNE 555 Lİ KARE DALGA OSİLATÖR
KULLANARAK BAĞLANTI YAPINIZ.
BİR OTOPARKA BU SAYICI DEVRESİNİ NASIL UYARLARIZ.
LDR SENSÖRLÜ OLARAK DEVREYİ YAPINIZ
-4.7k direnç -470 ohm direnç
-1k direnç -BC550
-1k direnç -BC557
-LDR