Kuş gribi kriz yönetimi örneği

1. Kriz Yönetimi Örneği
‘Kuş Gribi’
Türkiye’de Kuş Gribi vakası – Sağlıklı
Tavuk Bilgi Platformu
Yusuf YAZICI

2. Türkiye’de Kuş Gribi vakası ve KRİZ
Nasıl başladı?
Bütün dünyayı sarsan kuş gribi, Ekim 2005′te Manyas’ta bir hindi
çiftliğinde görülen ilk vakayla Türkiye’nin gündeminde ilk sıraya kuruldu.
Konu medyada geniş yansıma buldu; kamuoyunda yoğun güvensizlik
ortamı oluştu. Buna bağlı olarak tavuk satışları %50 oranında düştü.
Ocak 2006′da Iğdır’da patlayan vaka ise 12 kişide virüs tespiti ve birbiri
ardına 4 çocuğun ölümü ile krize dönüştü. Asya dışında ilk kez insan
ölümüyle sonuçlanan vaka, tüm yurtta panik havasına neden oldu. Krizin
tavukçuluk sektörüne vurduğu darbeyle satışlar tam anlamıyla sıfıra
düştü. Oysa entegre tavukçuluk sektörü hijyen konusunda çok başarılı bir
performansa sahipti. Oluşan korku ve panik havasının dağılması ve
tavukçuluk sektörüne sarsılan güvenin onarılması için geniş kapsamlı,
yoğun, kontrollü ve toplumun her kesimine yönelik kriz iletişimi ihtiyacı
doğdu.

3. Neler yapıldı?
Etkin, yaygın, kontrollü iletişim
Türkiye’de tavuk üreticisi firmaların oluşturduğu Sağlıklı Tavuk Bilgi
Platformu, Ekim 2005 ve Ocak 2006′da patlayan kuş gribi krizlerinde
kamuoyunu bilinçlendirme görevini Grup 7 tarafından yürütülen çok
yönlü iletişim çalışmalarıyla yerine getirdi.
Ekim 2005′te görülen Manyas vakası öncesinde, uzak doğuda görülmeye
başlanan kuş gribine dair bilgi dosyaları hazırlandı. Platformun web
sitesinde (www.sagliklitavuk.org) “Kuş Gribi” bölümü hazırlandı. STBP
sektörel uzman kuruluş olarak konumlandırıldı. Kuş gribiyle ilgili
dünyadaki gelişmeler ve uluslararası toplantılar izlendi; yazılı materyaller
incelenerek raporlandı. Veterinerlik, ziraat, gıda güvenliği, beslenme gibi
çeşitli alanlardan uzman, bilim adamı ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri
ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı temsilcilerinden oluşan Danışma Kurulu
“kuş gribi” konusunda özel olarak toplantıya çağrıldı; görüş ve önerileri
alındı.

4. Manyas’ta görülen vakanın hemen ardından düzenlenen basın
toplantısında, entegre tesislerde uygulanan biyogüvenlik önlemleri
basınla paylaşıldı. Medyaya, akademisyenlere ve sivil toplum
kuruluşlarına açık çağrıda bulunularak “Tesislerimiz, 365 gün, 24 saat,
denetiminize açık” mesajı verildi.
Yazılı basın, radyolar, beyaz et satış noktaları ve internette bilgilendirme
kampanyası başlatıldı; “%100 güvenli” sloganıyla, entegre tesislerde,
uluslararası kurallara, standartlara ve hijyen koşullarına uygun olarak
üretilen, piyasaya ambalajlı, markalı olarak sunulan ürünlerin risk
oluşturmadığı kamuoyuna aktarıldı.

5. Sonuç;
Tavukçuluk sektörü kriz iletişimiyle dünyaya örnek oldu
Platform’un uzun soluklu kriz iletişim programı, medyada yoğun ilgi
gördü. Yapılan çalışmalar ulusal ve yerel yazılı basında Ekim 2005-Aralık
2006 arasında 324 kez haber oldu. TV’lerde Ekim 2005-Kasım 2006
arasında 230 kez, toplam 20 saat 11 dakika haber yapıldı.
Kampanyasının başarısı GfK Türkiye’nin kendi inisiyatifiyle yaptığı
kamuoyu araştırması ile de tescil oldu.
Bu araştırma, şu sonuçları ortaya koydu:
Uğur Dündar ile yapılan bilgi spotu, izleyenlerin yüzde 86′sı tarafından
beğenildi.
İzleyenlerin yüzde 92′si spotu “anlaşılması kolay”, yüzde 88′i “akılda
kalıcı”, yüzde 87′si “dikkat çekici, çarpıcı”, yüzde 87′si “bilgi veren,
aydınlatıcı”, yüzde 83′ü “inandırıcı” buldu.
Her dört kişiden üçü Uğur Dündar’ın STBP’ye duyulan güveni arttırdığını
belirtti.

6. Başarılı kriz yönetimi sonuç verdi;
Kriz sırasında satışlar sıfır derecelerine düşmüşken kampanya sonrasında
haftalık 596 tona kadar yükseldi. Ayrıca, kriz öncesinde entegre tesislerde
üretilen tavuğun sadece %20′si ambalajlı ve markalı olarak satılırken
sonrasında markalı ve ambalajlı tavuk tüketimi %80′e çıktı.
Kampanya sonrasında STBP’nin kamuoyunda ve medyada bilinirliği arttı.
Sektörle ilgili konularda STBP Başkanı Zuhal Daştan’ın görüşü alınmaya
başlandı.

7. Projeye Altın Pusula ödülü
Platform’a kuruluş tarihinden itibaren hizmet veren Grup 7, kuş gribi krizi
öncesinde oluşturduğu iletişim stratejisini krizle birlikte hayata geçirdi.
Çalışmalarına kriz patlak vermeden başlayan Grup 7, atılan her adımın
tasarlayıcısı ve STBP ile birlikte uygulayıcısı oldu.
Krizin boyutları, süreç içerisinde yeni projelerin ortaya çıkarılmasını,
sürekli ve etkin bir iletişimi gerekli kıldı. Şeffaflık, hızlı, geniş kapsamlı ve
yoğun iletişim, uzman desteği ve aktif sözcülük unsurları üzerine kurulan
kriz iletişimi kampanyası, STBP’nin isim babalığının yapılması da dahil,
baştan sona Grup 7 tarafından hazırlanarak uygulandı.
Grup 7, bu uzun soluklu projeyle Türkiye Halkla İlişkiler Derneği’nin 6.
Altın Pusula Halkla İlişkiler Ödülleri’nde kriz iletişimi dalında Altın
Pusula ödülüne layık görüldü. (2005-2008)

8. TEŞEKKÜRLER…