სულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვა
•Download as PPTX, PDF•
2 likes•4,906 views
ამ რესურსის გამოყენებისას მიზნად ვისახავდი, რომ გამემთლიანებინა ის ცოდნა, რომელიც დამოუკიდებლად მოიპოვეს მოსწავლეებმა, ანუ გამოვიყენე ახალი თემის დასაწყისში.პროცესი ასე გამოიყურებოდა: ლექციური მეთოდი არ ამირჩევია-დავსვი კითხვები და მოსწავლეებთან ერთად დავიწყე სლაიდების დაკომენტარება სულხან-საბას ბიოგრაფიის მიხედვით. ინფორმაციის ამგვარი გაცვლით საკმაოდ ხალისიანი და შედეგის მომცემი გაკვეთილი გამოვიდა.ვფიქრობ, ამგვარი სქემით აგებული რესურსი მოსწავლეებს უბიძგებს სწავლის უნარებისა და სტრატეგიების დასახვეწად .
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Viewers also liked
Similar to სულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვა
Similar to სულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვა (20)
სულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვა
- 1. საგანი : ქართული ენა და ლიტერატურა ავტორი: ნონა ჭაბაშვილი სამიზნე ჯგუფი: წნორის კერძო სკოლა-ლიცეუმი“ეტალონი2015” მე-10 კლასი თარიღი 17.05.2016
- 2. გაკვეთილის მიზანი: . სულხან-საბას ბიოგრაფიის გაცნობა- გააზრება. . ტექსტზე მუშაობის უნარ-ჩვევის განვითარება. . ჯგუფში მუშაობის უნარ-ჩვევის განვითარება. . საპრეზენტაციო უნარ-ჩვევის განვითარება.
- 3. სულხან-საბა გახლდათ ორბელიანთა დიდი ოჯახის გამორჩეული წარმომადგენელი. მრავალმხრივი კულტურული და საზოგადო მოღვაწე, დიპლომატი, მწერალი და ლექსიკოგრაფი.
- 7. სულხან-საბა ორბელიანი დაიბადა 1658 წლის 4 ნოემბერს ქვემო ქართლში, ბოლნისის მახლობლად, სოფელ ტანძიაში. იქ გაატარა თავისი ბავშვობა და ყრმობის წლები.
- 8. ორბელიანების კარის ეკლესია სოფელ ტანძიაში აგებულია 1683 წელს სულხან-საბა ორბელიანის მამის , ვახტანგის , მიერ, რომელიც იყო ვახტანგ V შაჰნავაზის მდივანბეგი ანუ მოსამართლეთუხუცესი.
- 11. ტანძიაში, ორბელიანების ნასახლარზე, 1984 წელს გაიხსნა სულხან-საბა ორბელიანის სახელობის ლიტერატურული მუზეუმი.
- 12. ტანძია
- 14. სულხანის მამა, ვახტანგი , ქართლის მეფე ვახტანგ V-სთან დაახლოებული პირი იყო, დედა , თამარი , კი – კახეთის 1659 წლის აჯანყების მოთავის – ზაალ არაგვის ერისთავის ასული. სულხანის მამიდა ვახტანგ მეფეს ჰყავდა ცოლად, ამიტომ იგი პატარაობიდანვე სამეფო კარზე იზრდებოდა.
- 16. სულხან -საბა ორბელიანის მამიდაშვილები - მეფე ვახტანგ V-ის (შაჰ-ნავაზის) ვაჟები არჩილი გიორგი XI ლევანი ვახტანგ VI
- 18. ქართლის მეფე გიორგი XI,რომელმაც შთააგონა 20-25 წლის სულხანს ქართული ლექსიკონის შედგენა
- 19. გიორგი XI სულხან-საბა ვახტანგ VI სულხან-საბას ნათესაური კავშირი საქართველოს მეფეებთან
- 20. რას შეიძლება უჩვენებდეს, გადასცემდეს თავის გამზრდელს ვახტანგ VI
- 21. ვახტანგ VI -ქართლის მეფე, სულხან-საბას მამიდაშვილის, ლევანის, ძე, რომლის აღზრდაც დაავალეს განსწავლულობით გამორჩეულ ორბელიანს. ვახტანგ VI-ის მეფობის ხანა გამორჩეულია საქართველოს ლიტერატურული და ინტელექტუალური აღორძინების დაწყებით.
- 22. სულხანი 1698 წელს ბერად აღიკვეცა დავით გარეჯის იოანე ნათლისმცემლის მონასტერში . ამ დროიდან იწოდება იგი სულხან-საბად.
- 23. 1698წელს 40 წელს მიღწეული ორბელიანი ბერად შედგა დავით გარეჯის უდაბნოში და იწოდა საბად. 1703 წელს საბა ტოვებს მონასტერს და ისევ ერისკაცი ხდება.
- 27. კონსტანტინეპოლი, მარსელი, პარიზი, რომი, იტალიის სხვა ქალაქები, ბოლოს - კონსტანტინეპოლი და თურქეთის გზით - საქართველო- ასეთი იყო დიდი ქართველი მოღვაწის მოგზაურობის მარშრუტი .
- 28. • საფრანგეთის მეფე ლუიIV 1703 წლიდან სულხან-საბამ ვახტანგ VI-ის საიდუმლო დავალებით ევროპაში იმოგზაურა, რათა იგი მაჰმადიანთა უღელქვეშ გატანჯულ საქართველოს დახმარებოდა და ტახტზე ქრისტიანი უფლისწული დაესვათ. მაგრამ იმ დროს ევროპას უძლიერეს ირანთან ურთიერთობის დაძაბვა არ სურდა და სულხან-საბა უშედეგოდ დაბრუნდა საქართველოში.
- 30. რომის პაპი კლიმენტი რომის პაპი კლიმენტი XI
- 31. 1713 წელს სულხან–საბა ფარულად გაემგზავრა საფრანგეთში,კონსტანტინეპო ლის გზით,ერთ ფრანგი მისიონერის თანხლებით.ევროპაში საბამ სამი წელიწადი დაჰყო და აქ ოფიციალურად მიიღო კათოლიკობა. 1714 წელს სულხან–საბა როგორც ვახტანგ მეფის ელჩი,ვერსალის სასახლეში წარუდგა ლუი მეთოთხმეტეს და დახმარება სთხოვა,მაგრამ მან არსებითად უარი მიიღო თავის თხოვნაზე.
- 32. პაპი კლიმენტ XI ლუდოვიკო XIV
- 33. ვ ე რ ს ა ლ ი
- 34. ვ ა ტ ი კ ა ნ ი
- 35. ,,მოიპარიზა, მოირომა, მოისტამბულა, მობრუნდა შინ და იუდასი ერგო ამბორი” (მუხრან მაჭავარიანი) მასზე განსაკუთრებული შთაბეჭდილება მოუხდენია რომს,სადაც პაპი კლიმენტი მეთრთმეტე უნახავს.
- 36. საქართველომ ახალი მოკავშირე იპოვა -ვახტანგ მეფე დაუკავშირდა პეტრე დიდს,რომელმაც კავკასიისკენ გამოილაშქრა კიდეც,მაგრამ საომარი მოქმედება მალე შეაჩერა და უკან დაბრუნდა. ამ გარემოების გამო მეფე ვახტანგი ქართველი თავადაზნაურებიდა სამღვდელოების დიდი ნაწილი იძულებული გახდა რუსეთში გადახვეწილიყო.მათ შორის სულხან –საბა ორბელიანიც.
- 37. სულხან–საბას სამშობლოში დაბრუნება აღარ ეწერა.იგი 1725 წლის 26 იანვარს მოსკოვის მახლობლად სოფელ ვსესვიატსკოეში, არჩილ მეფის სასახლეში გარდაიცვალა და დაასაფლავეს კარის ეკლესიის ეზოში.
- 38. სულხან-საბა ორბელიანის ლიტერატურული შემოქმედება: ,ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი “სიტყვის კონა” ,,სწავლანი და მოძღურებანი” ,,მოგზაურობა ევროპაში” იგავ-არაკების კრებული,,სიბრძნე სიცრუისა”. “ქილილა და დამანა”
- 40. „მოგზაურობა ევროპაში” ქართული დოკუმენტური პროზის ერთ-ერთი პირველი და უნიკალური ნიმუშია, რომელიც დღიურების ფორმითაა დაწერილი. თხზულებამ ჩვენამდე დაზიანებული სახით მოაღწია. დაკარგულია პირველი თავები,სადაც,ალბათ,აღწერ ილი იყო საფრანგეთის ქალაქები. შემორჩენილია მხოლოდ იტალიის და თურქეთის ქალაქთა აღწერილობანი.
- 41. წიგნი “სიბრძნე სიცრუისა“(1686- 1695 ) სულხან-საბამ 20-25 წლის ასაკში დაწერა. მასში სწავლა- აღზრდის საკითხები იგავარაკული ფორმით არის გადმოცემული. მწერალი აკრიტიკებს ცხოვრების მანკიერ მხარეებს და აქსოვს ბრძნულ აზრებს.
- 44. Xკლასში შესასწავლი სავალდებულო ჩამონათვალი “წიგნი სიბრძნე სიცრუისას “მიხედვით: . ლეონის თავგადასავალი; იგავ-არაკები: 1.„მეფე ხორასანისა“, 2„ძუნწი დიდვაჭარი’’, 3,,უგუნური მცურავი“, 4,,სამნი ბრმანი“, 5,,მეფუნდუკე და დიდვაჭარი“;
- 45. სასურველია, რომ ვიცოდეთ: სულხან-საბა ორბელიანი – “სიბრძნე სიცრუისა”: ლეონის თავგადასავალი; იგავ- არაკები: “უგუნური მცურავი”, “ “მეფე და მხატვარი”, “მოძღვარი მელი”, “ოთხი ყრუ”, “მთიული და კაკლის ხე”, “სოფლის მაშენებელნი”, “უსამართლო შირვან- შაჰი”, “ენით დაკოდილი”, “მეფე და ავსიტყვა”, “მაოხრებელი მკვდარი”, “ძუნწი და ოქრო”, “აქლემი და ვირი”, “კუ და მორიელი”, “უმეცარი დალაქი”, “ლოდის დამგორებელი”, “ვირი, კაჭკაჭი და მგელი”.
- 46. სულხან-საბამ, პირველმა, შეადგინა ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი, “სიტყვის კონა“ (1685-1716წწ.), რომელიც ენციკლოპედიურ ელემენტებს შეიცავს და უძვირფასესი საუნჯეა .
- 47. “სიტყვის კონა“
- 48. 1730 წ., “სიტყვის კონა”
- 50. 1816 წლის “სიტყვის კონის” ნუსხა, თავკაზმულობა
- 51. სულხან-საბა ორბელიანმა გალექსა ვახტანგ VI-ის მიერ სპარსულიდან პწკარედის სახით თარგმილი იგავ-არაკთა კრებული „ქილილა და დამანა“.
- 52. “ ქილილა და დამანა ”
- 53. 1724 წელს ვახტანგ VI-მ რუსეთში დააპირა გადახვეწა, მან მოსკოვში წინასწარი მოლაპარაკებისათვის ორბელიანი გაგზავნა, მაგრამ ხანდაზმულ მწერალს არ დასცალდა უკანასკნელი მისიის აღსრულება, ის მოსკოვში, სოფ. ვსესვიატსკოეში, თავისი მამიდაშვილის შვილის, დარეჯან არჩილის ასულის, სასახლეში გარდაიცვალა. დაკრძალეს ვსესვიატსკოეს მონასტერში.
- 55. ვსესვიატსკოეს მონასტერი (მოსკოვი) , რომელიც XVII საუკუნეში ააგო არჩილ მეფის ასულმა, დარეჯანმა.
- 60. ,,მთელი საქართველოს მამა”- ასე უწოდა მას ფრანგმა მისიონერმა ჟან რიშარმა. • ,,...დამილოცნიხართ,ეძიებდეთ და ჰპოვებდეთ,განგეღოთ კარი ბედნიერი ცხოვრებისა!”–ეს სულხან–საბას უკანასკნელი სიტყვებია...
- 62. გ მ ა დ ლ ო ბ თ !